Kiçik Qafqaz dəmiryolu (Tiflis)

Tiflis, Gürcüstan
Kiçik Qafqaz dəmiryolu
Açılma tarixi:	24 iyun 1935
Uzunluğu:	1,2 km

Kiçik Qafqaz dəmiryolu — dünyada ilk rəsmi uşaq dəmir yolu. 24 iyun 1935-cü ildə Gürcüstan SSR-in paytaxtı Tiflis şəhərində açılmışdır.

Tarix

Uşaq dəmir yolunu tikmək fikri 1933-cü ildə Tiflis Uşaq Texniki Stansiyasında bir dəmir yolunun istismar modelinin inşasının müzakirəsi zamanı ortaya çıxır. Nəticədə tam hüquqlu bir təhsil layihəsinə çevrilə bilən bir dar dəmir yolu tikintisi təklif edilir.

Yolun tikintisinə 13 sentyabr 1934-cü ildə başlanmış və 24 iyun tarixində yolun açılışı baş tutmuşdur. Kiçik Qafqaz dəmiryolunun ilkin uzunluğu cəmi 400 metr olmuşdur. Yolun açılışından sonra uzunluğunun 1600 metrə qədər uzadılması üçün bir layihə ortaya atılır, lakin yalnız 800 metr yeni bir yol inşa edilir. Yolun ümumi uzunluğu 1200 metr olur.

1990-cı illərin əvvəllərindən etibarən dəmir yolu uşaq dəmir yolu kimi fəaliyyətini dayandırır və böyüklərə xidmət göstərir. 2010-cu ildə hərəkət dayandırılır. 2010-cu ilin sonuna olan məlumata görə Kiçik Qafqaz dəmiryolu mövcudluğunu qoruyurdu, lakin işləmirdi. 2012-ci ilin yayında ərazidə, yolun olduğu Muştaidi parkı bərpa edilir və parkın yenidən qurulması ilə birlikdə uşaq dəmir yolu xətti də fəaliyyətə başlayır.

Hərəkət heyəti

Yolda ilk buxar lokomotivi Almaniyanın Arnold Yunq Fabrikində istehsal olunan 1721 seriya nömrəli LK-1, Ak-1721, B-1721 seriyası altında işləyən ensiz buxar lokomotivi olur. Böyük Vətən müharibəsi illərində Rostov uşağ dəmiryolndan evakuasiya edilmiş Muq/2 lokomotivi də yolda istismar edilir. Müharibədən sonrakı dövrdə yolda 159 seriyalı lokomotiv istifadə edilir. 1971-ci ildə Riqa uşaq dəmior yoludan TU3-035 dizel lokomotivi bura köçürülür. 1987-ci ildə isə yolda TU7-2044 dizel lokomotivi istidafəyə verilir.

Ümumi xüsusiyyətlər

Uzunluğu 1,2 km-dir. Bir stansiya (Pioner) və iki dayancaq platformasına (Mziuri, Sixaruli) sahibdir. 2015-ci ildən etibarən qatar burada dayanmır. Hərəkət heyəti TU7-2044 dizel lokomotivindən, üç öz istehsalı olan açıq tipli sərnişin vaqonundan ibarətdir. Əvvəllər mövcud olan 159 seriyalı lokomotiv 2011-ci ildə satılmış və Novoçerkasskdakı bir postamentə quraşdırılmışdır.

Mənbə

• "Страница о Тбилисской ДЖД на сайте Д.Зиновьева". 2013-02-02 tarixində arxivləşdirilib.
• Страница о Тбилисской ДЖД на сайте Д.Сутягина
• Репортаж С. Болашенко, 2010 год
• Репортаж С. Болашенко, 2015 год