Klaster təşəbbüsü
Naviqasiyaya keç
Axtarışa keç
Klaster təşəbbüsü — sənaye və ya sənayelərarası dəyər zənciri daxilində fəaliyyət göstərən klaster yaratmaq və ya inkişaf etdirmək üçün müxtəlif maraqlı tərəflərin (fiziki şəxslər, təşəbbüs qrupları və təşkilatlar) fəaliyyətləri (birgə layihə və ya layihələr portfeli və ya fəaliyyət proqramı). Klaster təşəbbüsü həm regionun və ya ölkənin klaster siyasəti çərçivəsində, həm də klasterin yaradılması və ya inkişafı üçün strateji prioritetləri formalaşdıran onun maraqlı tərəflərinin faktiki fəaliyyətinə əsaslanaraq başlana bilər[1].
Ölkə və ya regionun klaster siyasəti onların həyata keçirilməsinin təsirləri və riskləri baxımından optimallaşdırılmış klaster təşəbbüsləri portfeli kimi təqdim edilə bilər. Bundan əlavə, klaster təşəbbüsü innovativ ərazi klasterinin inkişaf proqramı çərçivəsində həyata keçirilə bilər[2].
Klaster təşəbbüslərinin məqsədləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Klaster təşəbbüslərinin məqsədləri:
- Sənaye və sahələrarası dəyər zəncirləri çərçivəsində qarşılıqlı fəaliyyət göstərən regionda müəssisə və təşkilatlar arasında əlaqələrin optimallaşdırılması
- Rayonda müəssisə və təşkilatların (subpodrat mərkəzləri, avadanlıqların kollektiv istifadəsi mərkəzləri) autsorsing və subpodratçı mexanizmlərinin yaradılması.
- Rayondakı müəssisə və təşkilatlar tərəfindən birgə biznes layihələrinin həyata keçirilməsi (birgə marketinq, reklam, satışın təşkili, müştərilər üçün birgə aksiyalar, birgə satınalmalar).
- Birgə istehsal layihələrinin və funksiyalarının həyata keçirilməsi.
- Kapital[3], ərazi və sənaye infrastrukturunun inkişafı üzrə birgə layihələrin həyata keçirilməsi (bina və tikililərin, yolların tikintisi, enerji şəbəkələrinə çıxışın təşkili, texnoparkların və mühəndis parklarının yaradılması).
- Təhsil, innovasiya, mühəndis infrastrukturunun inkişafı üzrə birgə layihələrin həyata keçirilməsi (birgə təlim mərkəzləri, tədqiqat və inkişaf mərkəzləri, texnologiya transferi mərkəzləri, dizayn və prototipləşdirmə mərkəzləri).
- Davam edən layihələr üçün maliyyə məhsullarının yaradılması və alınması (kreditlər, istiqrazlar, zəmanətlər və s.).
- Birgə idarəetmə şirkətlərinin yaradılması[4].
Klaster təşəbbüsünün təsirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Klaster təşəbbüsünün təsirləri[5]:
- Rayonda etimadın artırılması, müəssisə və təşkilatlar arasında əlaqələrin yaxşılaşdırılması
- Dəyər zəncirlərinin fəaliyyətinin optimallaşdırılması
- İqtisadi artım, regionun rəqabət qabiliyyətinin yüksəldilməsi, regionun ÜDM və vergi daxilolmalarının artırılması.
- Regionun sosial və insan kapitalının yaxşılaşdırılması.
- Ərazinin inkişafı, ərazinin həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması, regionun cəlbediciliyinin artırılması.
- Regionda biznes və investisiya mühitinin yaxşılaşdırılması[6].
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Thomas Lämmer-Gamp; Helmut Kergel; Michael Nerger. Cluster Organisations in Europe - insights from Bronze and Gold label Assessments (PDF) (Hesabat). European Secretariat for Cluster Analysis. 23 September 2014. 6 October 2014 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 1 October 2014.
- ↑ Thomas Lämmer-Gamp; Helmut Kergel; Michael Nerger. Cluster Organisations in Europe - insights from Bronze and Gold label Assessments (PDF) (Hesabat). European Secretariat for Cluster Analysis. 23 September 2014. səh. 6. 6 October 2014 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 1 October 2014.
- ↑ Jha, Shikha; Raghuram, Sangeetha; Awasthi, Siddhant. "Exploring Strategies for Planned Urban Cluster Development in South Asia" (PDF). ADB South Asia Working Paper Series. 64. April 2019: 1. 4 November 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 19 October 2021.
- ↑ Randelli, Filippo; Lombardi, Mauro. "The Role of Leading Firms in the Evolution of SME Clusters: Evidence from the Leather Products Cluster in Florence". European Planning Studies. 22 (6). 2014-06-01: 1199–1211. doi:10.1080/09654313.2013.773963.
- ↑ Ziafati Bafarasat, A. (2018) "Theorizing" regime theory: A city-regional perspective. Journal of Urban Affairs, 40(3), pp.412–425.
- ↑ "The California Wine Cluster - Case - Faculty & Research - Harvard Business School". www.hbs.edu. 2021-10-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-19.
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Fairbanks, M, & Lindsay, S, Plowing the Sea Arxiv surəti 28 avqust 2008 tarixindən Wayback Machine saytında. Harvard Business School Press, 1997.
- Silvestre, B. S. (2006) Aglomeracao Industrial de Petroleo e Gas da Regiao Produtora da Bacia de Campos: Conexoes de Conhecimento e Posturas Tecnologicas das Firmas. Ph. D. Thesis, Department of Industrial Engineering — DEI, PUC-Rio.
- Silvestre, B. S., Dalcol, P. R. T. (2009) Geographical proximity and innovation: Evidences from the Campos Basin oil & gas industrial agglomeration — Brazil. Technovation, Vol. 29 (8), pp. 546–561.
- Solvell, O Clusters — Balancing Evolutionary and Constructive Forces Arxiv surəti 8 sentyabr 2013 tarixindən Wayback Machine saytında, 2009.
- Solvell, O, Lindqvist, G, & Ketels, C, The Cluster Initiative Greenbook Arxiv surəti 30 yanvar 2013 tarixindən Wayback Machine saytında, 2003.
- Teigland, R, & Lindqvist, G, Seeing Eye-to-Eye: How Do Public and Private Sector Views Differ of a Biotech Cluster and its Cluster Initiative? European Planning Studies, Forthcoming.
- R. Teigland, D. Hallencreutz, P. Lundequist, Uppsala BIO-the Life Science Initiative: Experiences of and Reflections on Starting a Regional Competitiveness Initiative, 2005.
- В. В. Тарасенко Социологический анализ целей кластерных инициатив, 2011