Klod Mone
| KLOD MONE | |
 |
|
| Doğum tarixi: | 14 noyabr, 1840 |
|---|---|
| Doğum yeri: | Paris, Fransa |
| Vəfatı: | 5 dekabr, 1926 |
| Vəfat yeri: | Jiverni, Fransa |
Oskar Klod Mone (fr. Oscar-Claude Monet, 1840—1926) — fransız rəssam, impressionizm cərəyanının yaradıcılarından biri.
Həyatı[redaktə]
Bəlkə də rəssamlığı müəyyən dövrlərə bölsək orada mütləq cərəyanların tarixini, ya da, onların nümayəndələrinin həyatını əsas gətirərik. Fransız rəngkarı Eduard Mane hələ 1860-cı illərdə impressionizmin istiqamətini müəyyənləşdirib, bu cərəyanla sıx bağlı olsa da, bu qrupa daxil olmayıb. İmpressionizm XIX əsrin ortalarında realistik incəsənətin başladığı mübarizənin, bir növ, davamı idi. İmpressionistlər klassisizm, romantizm və akademizmin şərti qayda-qanunlarından azad olub, gündəlik həyatın gözəlliyini təsvir etməyin, sadə, demokratik mövzular işləmək və təsvirin daha canlı olmasının tərəfdarları idilər.Klod Monenin əsərləri də məhz bu xüsusiyyətə malikdir.
Müasir həyatı bütün təbiiliyi, rəngləri, əlvanlığı və parlaqlığı ilə təsvir etməyə çalışan rəssamlar, mövcud aləmin ona xas dəyişikliyini, insanın yaşadığı mühitlə həmdəm olmasını ön plana çəkirlər. Su kimi axıb keçən həyatın bir anına təsadüfi nəzər salan impressionistlər öz mənzərələrində, portret və çoxfiqurlu kompozisiyalarında "ilk təəssürat"ın gücünə və təravətinə önəm verir, xırda detallara varmadan- görünən məqam və məkanda təkrarolunmazlığı vurğulayırdılar. Ətraf aləmi daima dəyişən vizual varlıq kimi təsvir edən impressionizm həyatın daim və dərin keyfiyyətlərini göstərməyə can atmır. İmpressionizm rəssamın yüksək diqqətinə, rəng təəssüratına, rəngləri görmək və duymaq təcrübəsinə söykənir.
Klod Mone 1840-cı ildə Parisdə dünyaya gəlib.O 5 yaşındaykən ailəsi Normandiyaya köçür. Notre-Dame-de-Lorette kilsəsində təhsil aldığı illərdə onun adı Oskar Klod Mone kimi yazıldı.Ata-baba sənəti olan baqqallığı davam etdirməsi üçün atası çox cəhd göstərsə də, o, musiqiçi anasının sənətinə maraq göstərirdi.1851-ci ildə La Havre-də orta məktəb təhsilinə başlayan Mone qara karandaşla çəkdiyi cizgilərlə çevrəsində tanınırdı.Onun incəsənətə olan marağı məhz bu cizgilərdə təzahür edirdi.Fransis Oçarddan ilk dərslərini alan Klod bu ərəfədə gələcək karyerasında əvəzsiz rolu olacaq Boudinlə də tanış oldu.
28 yanvar 1857-ci ildə anası öldüyündə onun 16 yaşı vardı.O, Luvru ziyarət etmək üçün Parisə getdiyində məsləkdaşlarının bir çoxu ilə dostluq əlaqələri qurdu.
1861-ci ildə 7 illik müqaviləylə orduya getsə də, iki il sonra xalasının köməyiylə təxris olundu.
Bir il sonra isə artıq incəsənət universitetinin tələbəsiydi.Lakin, burda Sisley, Renuar və Bazille ilə tanışlığı onda sənətə ayrı bir baxış yaratdı.Artıq o, həyatı fırça səsində, ya da rənglərin qarışığında axtarırdı.
Onun məşhurluğunun ilk addımı isə 1866-cı ildə çəkdiyi "Yaşıl paltarlı qadın" əsəri oldu. Burada o, gələcək həyat yoldaşını çəkib.Sonra isə Camille adlı həmin qadından onun iki uşağı dünyaya gəldi.
Fransa-Prussiya müharibəsi zamanı o, İngiltərəyə sığındı.1871-ci ildə Fransaya dönən rəssamın ən gözəl əsərləri Parisdə yaradıb.1879-cu ildə Mone həyat yoldaşını itirdi.1883-1908-ci illər ərzində Ağdəniz sahillərinə səyahət edən rəssamın təbiət mövzulu əsərlərinin çoxu məhz burada kətana köçürülüb.
Rəssam 5 dekabr 1926-cı ildə dünyasını dəyişib.
Rəsmlərinin qalereyası[redaktə]
-
"Təəssürat. Doğan günəş, 1872, Marmottan-Mone (Paris) muzeyi.
-
"Kapusin bulvarı", 1873.
-
"Liman"
-
"Zanbaqlı göl", 1899, Milli qalereya, London
-
"Arjateydə qayıq yarışı", 1872, Orse muzeyi, Paris
-
"Arjanteydəki qırmızı qayıqlar", 1872, şəxsi kolleksiya
-
"Qurbağa qəfəsi", 1869, Metropoliten muzeyi, Nyu-York, ABŞ.
-
"Bağda qadınlar", 1866-1867. Orse muzeyi, Paris, Fransa
