Kristal bənövşəyi
Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə kateqoriyalar əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Kristal bənövşəyi | |
---|---|
Ümumi | |
Kimyəvi formulu | C₂₅N₃H₃₀Cl |
Molyar kütlə | 0 kq |
Təsnifatı | |
CAS-da qeyd. nöm. | 548-62-9 |
PubChem | 11057, 23424024 |
RTECS | BO9000000 |
ChEBI | 41688 |
BMT nömrəsi | 3077 |
ChemSpider | 10588 |
Kristal bənövşəyi - əsas trifenilmetan boyasıdır. Parlaq yaşıl kristalların görünüşünə malikdir və biologiyada turşu-əsas göstəricisi və müxtəlif rəngli preparatlar üçün istifadə olunur. Bürünc parıltılı yaşıl kristallar susuz formada mavi rəngə malikdir. Molar kütləsi 407,99 q/mol təşkil edir. 215 °C-də parçalanır. spirtdə yaxşı həll olandan sonra, xloroformda və qliserində həll olur, efirdə həll olmur. Sulu məhlullar bənövşəyi rəngə malikdir, xlorid turşusu əlavə edildikdə rəngi dəyişir. Boya məhluluna natrium hidroksid əlavə edilməsi bənövşəyi çöküntünün əmələ gəlməsinə səbəb olur. Molar kütləsi 570,12 q/mol olan C25H30N3Cl•9H2O tərkibli kristalhidrat əmələ gətirir.
Alınması
[redaktə | vikimətni redaktə et]Dimetilanilin və Mixler ketonundan fosfor oksixlorid vasitəsilə sintez edilir. Reaksiya zamanı aralıq məhsul-əsas əmələ gəlir:
Əsas ilkin reagentlərdən ayrılır, qələviləşdirilir və həll olunana qədər xlorid turşusunun zəif məhlulunda bir neçə dəfə qaynadılır, sonra natrium xlorid ilə məhlullardan çökdürülür :
67-81% məhsuldarlıqla təxminən iki günə reaksiya başa çatır .
Tətbiqi
[redaktə | vikimətni redaktə et]Bakterialogiyada Qram metoduna görə rəngləmə, eləcə də digər müxtəlif rəngləmədə məsələn,Nisser məhlulu tərkibində canlı orqanizmlərin hüceyrələrində elastik hissələrin boyanmasında istifadə edilən difteriya çubuqları Veyqert boyası vaitəsilə boyanır. Histologiyada elastik toxumaların rənglənməsi üçün istifadə olunur. Kristal bənövşəyi (pH göstəricisi) -- pH 0.8- pH 2.6 Analitik kimyada turşu-əsas göstəricisi kimi istifadə olunur. Məhlul 0,8-2,6 pH diapazonunda rəngini yaşıldan maviyə dəyişir. O, həmçinin boya ilə komplekslər əmələ gətirən kadmium, sürmə, tallium, qızıl və digər elementlər üçün volfram, civə, sink və rəng reaksiyalarının təyini üçün titrimetrik reagent kimi istifadə olunur.
Mənbə
[redaktə | vikimətni redaktə et]- Kristal bənövşənin törəməsi metil yaşıl boyadır
- Metil yaşıl // Böyük Tibb Ensiklopediyası: 30 cilddə / ch. red. B.V. Petrovski. - 3-cü nəşr. - M.: Sovet Ensiklopediyası, 1981. - T. 15: Melanoma - Mudrov. — 576 səh. : xəstə.
- Karrer P. Üzvi kimya kursu. - L .: Dövlət Kimya Ədəbiyyatı Elmi-Texniki Nəşriyyatı, 1960.
- Rodionov V. M., Boqoslovski B. M., Fedorova A. M. Aralıq məhsullar və boyalar kimyasına dair laboratoriya rəhbərliyi / red. Rodionova V. M. - M., - L .: Dövlət Kimya Ədəbiyyatı Elmi-Texniki Nəşriyyatı, 1948.
- Freishtat D. M. Mikroskopiya üçün reagentlər və preparatlar. — M.: Kimya, 1980. — 480 s.
- Çernışova T.V. Kristal bənövşə // Kimya Ensiklopediyası: 5 cilddə / Ç. red. I. L. Knunyants. - M .: Sovet Ensiklopediyası, 1990. - T. 2: Duff - Mis. - S. 533. - 671 s. - 100.000 nüsxə. — ISBN 5-85270-035-5.