Məzmuna keç

Mahmızca

Vikipediya, azad ensiklopediya
(Linaria səhifəsindən yönləndirilmişdir)
Mahmızca
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Mahmızca (lat. Linaria) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin bağayarpağıkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Yabanı kətanın yarpaqları adi kətanın yarpaqlarına oxşayır. Bu oxşarlığa görə bitki latınca Linaria adlandırılmışdır. Kətanın 100-ə yaxın növü məlumdur ki, onlardan yaşıllaşdırmada, gülçülükdə 20 növü geniş istifadə olunur. Azərbaycanda 17 növü bitir. Yabanı kətanın iki növü L.bipartita, L.maroccana ən çox yayılmışlar. İkihissəli yabanı kətan (L.bipartita)-30 sm hündürlükdə, çiçəkləri salxımşəkilli hamaşçiçəklərə toplanmış bitkidir. Yabanı kətanın gülləri qurdağzının güllərinə çox oxşayır. Onlar sarı-narıncı və bənövşəyi rəngdə olur. Yabanı halda Şimali Afrikada və Portuqaliyada bitir. Mərakeş yabanı kətan (L.maroccana) əvvəlki növdən hündürlüyünə və uzun mahmızlarına görə fərqlənir. Bu növün vətəni Şimali Afrikadır. L.maroccana növünün müxtəlif rəngli güllərindən mədəni formalarının yaradılmasında geniş istifadə olunur. Yabanı kətandan çox vaxt dəstə bağlayırlar. Park və bağ salmada, qazonların mərkəzində müxtəlif kompozisiyaların qurulmasında yaxşı görünür. Yabanı kətan toxumla çoxaldılır. Bitki torpağa tələbkar deyil, hətta daşlıq sahələrdə əkilmək üçün istifadə edilir. Otaq şəraitində dibçəklərdə, pəncərə önündə qoyulur.

Heterotipik sinonimləri

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  • Elatine Hill
  • Nuttallanthus D.A.Sutton
  • Peloria Adans.
  • Saccularia Kellogg
  • Trimerocalyx (Murb.) Murb.