Lopital qaydası

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin

Lopital qaydası (teoremi) (həmçinin Bernulli — Lopital qaydası [1]) — funksiyaların limitinin tapılması metodudur. Bu metod ən çox qeyri-müəyyənliklərinin tapılmasında istifadə olunur. Metodu əsaslandıran teorem iddia edir ki, bəzi şərtlərdə funksiyaların əlaqəsinin limiti onların törəmələri limitinə bərabərdir.

Dəqiq qısa fikir[redaktə | mənbəni redaktə et]

Lopital teoremi:

  1. ;
  2. --- ətrafında differensiallaşdırır;
  3. ----nın ətrafında təyin olunur;
  4. olur,

onda olar.

Limitlər həmçinin birtərəfli ola bilər.

Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qeyri-müəyyənliklərin bu cür açılış üsulu 1696-cı ildə müəllifi Giyom Lopital olan "Analyse des Infiniment Petits" dərsliyində dərc edilmişdi. Metodu ilk kəşf edən İohan Bernulli məktubunda Lopitala bu haqda bildirmişdi. [2]

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2009-02-06 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2013-11-26.
  2. Paul J. Nahin, An Imaginary Tale: The Story of , p.216