Məmməd Əli Birand
| Məmməd Əli Birand | |
|---|---|
| Mehmet Ali Birand | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri |
 Türkiyə, İstanbul |
| Vəfat tarixi | (71 yaşında) |
| Vəfat yeri |
Türkiyə, İstanbul |
| Vəfat səbəbi | mədəaltı vəzin xərçəngi |
| Vətəndaşlığı | |
| Həyat yoldaşı | Cemre Birand |
| Uşağı | Umur Birand |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | yazıçı, jurnalist, radioaparıcı[d] |
| Saytı | mehmetalibirand.com.tr |
Məmməd Əli Birand (d. 9 dekabr 1941; Beyoğlu, İstanbul[1] - ö. 17 yanvar 2013, İstanbul[2]) — türk jurnalist, yazıçı, xəbər aparıcısı.
Həyatı[redaktə | əsas redaktə]
Birand 9 dekabr 1941-ci il tarixində İstanbulun Alman xəstəxanasında anadan olmuşdur.[1] Ana tərəfi Kürd əsillidir[3]. Orta təhsilini Qalatasaray Liseyində almışdır. 1964-cü ildə Milliyet qəzetində fəaliyyətə başlamışdır. 80-ci illərin ortasında 32. Gün tv proqramının səmimi aparacısı olur. O özünəməxsus səmimi və açıq bir medya dili yaradır. Tamaşaçı çox tez bu dili mənimsəyir. TRT və Show TV kanallarında efirə gedən verliş Türkiyənin ən vacib xəbər proqramı idi. 1992-1995-ci illər fasiləsində Show TV-də hava xəbərlərini Birand aparırdı. Haqqında müəyyən illərdə cinayət aktı açılmışdı. Səbəbi isə 90-cı illərdə Türkiyədə terrorla mübarizə adı altında adi günahsız vətəndaşlar təqib olunurdular, hətta öldürülürdülər. Birand bu təqib və cinayətlərlə bağlı xüsusi reportajlar və araşdırmalar aparıp kitab çap etdirmişdi. 1994-cü ildə Türkiyə Radio Televiziya Qurumunu (TRT) qanunsuz şəkildə pul mənimsədiyi üçün 11 ay 20 gün həbs cəzası almış, lakin ziyan vurduğu məbləğin qarşılığın verdikdən sonra azadlığa çıxmışdır.
Birandın hazırladığı "Demir Kırat", "12Mart", "12Eylül","Özallı Yıllar","28Şubat:Son darbe" "Kıbrısın 50 yılı"sənədli serialları Türkiyənin Cumxuriyət tarixinin öyrənilməsi üçün əvəzolunmaz mənbələdir. Çünki bəhsedilən dövrün qəhramanları ilə birbaşa reportajlar alınıb.
Birand öz "müəllimi" Abdi İpekçi kimi çox istedadlı jurnalistlərlə gənc yaşlarından işləyib. Bunlar Can Dündar, Mithat Bereket , Cüneyt Özdemir kimi daha sonralar özləri de "müəllim" olan jurnalistlərdir.
O, fransız, ingilis dillərini bilirdi və eyni zamanda Belçika vətəndaşı idi.
Ölümü[redaktə | əsas redaktə]
2013-cü il, 13 yanvar tarixində İstanbulun Amerikan Xəstəxanasında həyatını itirmişdir. Səhər saatlarında ölüm xəbərinin yalan olduğu xəstəxana rəhbərliyi və oğlu tərəfindən söylənilsə də, 19:00-a yaxın bir vaxtda oğlu Umur Birandın mətbuat açılamasında Mehmet Ali Birandın öldüyü rəsmən açıqlandı.
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ 1 2 "Hayatım". 2016-12-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-01-17.
- ↑ Mehmet Ali Birand hayatını kaybetti
- ↑ "Kürtlüğümün ortaya çıkmasına hazır değilim"