Massaçusets Amherst Universiteti

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Massaçusets Amherst Universiteti
Loqonun şəkli
Xəritə
42°23′20″ şm. e. 72°31′40″ q. u.
Əsası qoyulub 1863
Tələbə sayı 31.350[1], 24.209[1]
Ölkə
Sayt umass.edu
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Massaçusets Amherst Universiteti — ABŞ-ın Massaçusets ştatının Amherst şəhərində yerləşən dövlət universiteti.

Massaçusets Amherst Universiteti ölçüsünə və tələbə sayına görə Massaçusetsin ən böyük universitetidir.[3]

Universitet "R1: Doktorantura — Yüksək Tədqiqat Fəaliyyəti" kateqoriyasına aiddir.[4] Milli Elm Fondunun məlumatına görə, universitet 2018-ci ildə tədqiqat və inkişafa 211 milyon dollar xərcləyib.[5]

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kampusun ərazisində 1884-cü ildə tikilmiş kilsə.

Universitet 1863-cü ildə Kənd Təsərrüfatı Kolleci adı ilə açılmışdır. 1931-ci ildə o, Massaçusets Dövlət Kolleci adlandırıldı. Daha sonra 1947-ci ildən bir neçə universiteti birləşdirərək böyüdü və o vaxtdan bəri Massaçusets Universiteti adını daşıyır.

2003-cü ildə Massaçusets ştatının qanunverici orqanı Massaçusets Amherst Universitetinin tədqiqat universiteti və "Massaçusets Universitetinin flaqman kampusu" kimi təyin etdi.[6][7]

Təşkilatı və idarəetməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kollec və məktəbləri:[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Stockbridge Kənd Təsərrüfatı məktəbi
  • Təhsil kolleci
  • Humanitar Elmlər və Gözəl Sənətlər kolleci
  • İctimai Səhiyyə və Sağlamlıq Elmləri məktəbi
  • Sosial və Davranış Elmləri kolleci
  • Isenberg İdarəetmə məktəbi
  • Mühəndislik Kolleci
  • Tibb bacısı kolleci
  • İctimai Siyasət məktəbi

Universitetdə təqribən 1300 tam ştatlı professor-müəllim heyəti çalışır.[8] Universitetin məktəb və kollecləri təşkil olunub. Massaçusets Amherst Universiteti 111 bakalavr dərəcəsi, 75 magistr dərəcəsi və 48 doktorantura dərəcəsi təklif edir.[8]

Reytinqləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

US News & World Report-un Amerikanın Ən Yaxşı Kolleclərinin 2021-ci il buraxılışında Massaçusets Amherst Universiteti "Ən yaxşı Milli Universitetlər" siyahısında 66-cı yerdə və ABŞ-ın dövlət universitetləri arasında 26-cı yerdə qərarlaşıb.[9] Universitet İngiltərə Ali Təhsil Komissiyası tərəfindən akkreditə olunub.[10]

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ağ Ev Massaçusets Amherst Universitetini dörd il ardıcıl olaraq könüllülük, xidmət öyrənmə və vətəndaş iştirakına sadiqliyinin tanınması üçün ali təhsilə xidmətinə görə Prezidentin Fəxri siyahısına daxil etmişdir.[11]

Karnegi Tədris İnkişafı Fondu universiteti “Yerli ictimaiyyətin iştirakı ilə məşğul olan universitet” adlandırıb.[12]

Universitet 2008–2009-cu tədris ilində Fulbrayt Mükafatı qaliblərinin ən yaxşısı seçildi. Bundan əlavə, 2010-cu ildə o, "Amerikanın 2010-cu il Tədris Korpusu üçün tədris etməyə töhfə verən Ən Yaxşı Kolleclər və Universitetlər" arasında qalib olmuşdur.[13]

Kampusları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Biologiya Elmləri laboratoriyasının kampusu

Universitetin kampusları 1,450 hektar torpaqda,[14] əsasən Amherst və qismən qonşu olan Hadley şəhərlərində yerləşir.

Şəhərciyə akademik binalar və tədqiqat laboratoriyaları, kitabxanalar, universitetə ​​məxsus yaşayış kompleksləri, idman meydançaları, kiçik inzibati binalar və dayanacaqlar daxildir. Həmçinin bura Həyat Elmləri Laboratoriyaları və İnteqrasiya edilmiş Tədris Mərkəzi daxildir.[15]

Kitabxanaları[redaktə | mənbəni redaktə et]

W. E. B. Du Bois Kitabxanası dünyanın üçüncü ən hündür kitabxanası və ən hündür universitet kitabxanasıdır.

W.E.B. Du Bois kitabxanası — hündürlüyünə görə dünyanın ən hündür akademik tədqiqat kitabxanasıdır.[16] Kitabxana innovativ memarlıq dizaynı ilə məşhurdur. Burada görkəmli insanların xatirələri, sənədləri və digər mühüm kolleksiyalar saxlanılır.

Elm və Texnologiya Kitabxanası — kampusdakı digər kitabxanadır.

Avropadan kənarda Şərqi Alman filmlərinin yeganə arxivi və tədris kolleksiyası olan DEFA Film Kitabxanası, eləcə də Şirli Qrem Dü Bois kitabxanası Massaçusets Universitetinin korpusunda yerləşir.

Təhlükəsizliyi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kampusun təhlükəsizliyinə, yaşayış otaqlarına giriş, təcili yardım telefonları, işıqlı səkilər və nəqliyyat vasitələrinə 24 saat kampus polisinin patrul xidməti nəzarət edir.[17]

Tələbə həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

İncəsənət kampusu[redaktə | mənbəni redaktə et]

Universitetinin şəhərciyi müxtəlif bədii məkanlar təklif edir. Ən görkəmlisi 1975-ci ildə inşa edilmiş Təsviri İncəsənət Mərkəzidir (Fine Arts Center). FAC il boyu kampus məkanlarına teatr, musiqi və rəqs tamaşalarını təqdim edir. Mərkəzdəki muzey 2600-ə yaxın əsərdən ibarət daimi müasir incəsənət kolleksiyasına malikdir və hər il çoxsaylı vizual incəsənət sərgiləri, həmçinin seminarlar, master klasslar və rəssam rezidensiyalarına ev sahibliyi edir.[18]

Massaçusets Amherst Universitetinin çoxməqsədli arenası olan Mullins Center[19], oratorların çıxışları, rok konsertləri və Brodvey şouları da daxil olmaqla, müxtəlif tamaşalara ev sahibliyi edir.

Bundan əlavə, musiqi, rəqs və teatr departamentlərinin çoxsaylı tələbə qrupları il boyu incəsənətə həsr olunmuş yeni çıxışlar təqdim edir.

Kino Tədqiqatları üzrə İdarələrarası proqram 1991-ci ildən kampusda Massaçusets Film Festivalını təşkil edir.[20]

Media[redaktə | mənbəni redaktə et]

Massaçusetts Daili Kollegian — Massachusetts Amherst Universitetinin rəsmi qəzeti təqvim semestrində bazar ertəsindən cümə axşamına qədər nəşr olunur.

VMUA 91.1 FM[redaktə | mənbəni redaktə et]

VMUA tələbələr tərəfindən idarə olunan radio stansiyası olaraq Qərbi Massaçusets, Şimali Konnektikut və Cənubi Vermont ştatlarında xidmət göstərən federal lisenziyalı qeyri-kommersiya yayımçısıdır. Stansiya Massaçusets Universitetininn tələbələri və professor-müəllim heyəti tərəfindən idarə olunur.

İdmanda nailiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Massaçusets Universiteti Milli Kollec Atletika Assosiasiyasının (MKAA) üzvüdür. Universitet Atlantik komandasının, eyni zamanda Buz xokkeyi Assosiasiyasiyasının üzvüdür.

Massaçusets Amherst Universitetinin Atletika Departamenti hazırda universitetlərarası beysbol, basketbol, buz xokkeyi, reqbi, ​​üzgüçülük, atletika və s. idman növlərinə sponsorluq edir.[21]

Tanınmış məzunları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Notable alumni
  • Riçard Gir, kino aktyoru və prodüseri
    Riçard Gir, kino aktyoru və prodüseri
  • Jody Daniels (MS 1993, PhD 1997, Fəxri Elmlər Doktoru 2019), 34-cü Ordu Ehtiyatının komandanı
    Jody Daniels (MS 1993, PhD 1997, Fəxri Elmlər Doktoru 2019), 34-cü Ordu Ehtiyatının komandanı
  • Rachel Rollins, ABŞ-ın Massaçusets dairəsi üzrə prokuroru
    Rachel Rollins, ABŞ-ın Massaçusets dairəsi üzrə prokuroru
  • Bekka Balint , ABŞ Konqresinin Vermont üzrə nümayəndəsi (Massachusetts 2001)
    Bekka Balint , ABŞ Konqresinin Vermont üzrə nümayəndəsi (Massachusetts 2001)
  • Betti Şabazz, vətəndaş hüquqları müdafiəçisi
    Betti Şabazz, vətəndaş hüquqları müdafiəçisi
  • Sten Rozenberq, Massaçusets Senatının 93-cü prezidenti
    Sten Rozenberq, Massaçusets Senatının 93-cü prezidenti
  • Zhou Qifeng, Pekin Universitetinin 13-cü prezidenti
    Zhou Qifeng, Pekin Universitetinin 13-cü prezidenti
  • Natasha Trethevey, şair
    Natasha Trethevey, şair
  • Cek Uelç — Fəxri Elmlər Doktoru, General Electrikin keçmiş sədri və baş direktoru
    Cek Uelç — Fəxri Elmlər Doktoru, General Electrikin keçmiş sədri və baş direktoru
  • Russell Hulse, Fizika üzrə Nobel Mükafatı
    Russell Hulse, Fizika üzrə Nobel Mükafatı
  • Bill Kosbi, komediya aktyoru
    Bill Kosbi, komediya aktyoru
  • Julius Erving, basketbolçu
    Julius Erving, basketbolçu
  • Stiven Sinofski, Microsoft Windowsun keçmiş prezidenti
    Stiven Sinofski, Microsoft Windowsun keçmiş prezidenti

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ 1 2 Integrated Postsecondary Education Data System. 1992.
  2. ↑ 1 2 Global Research Identifier Database (ing.). 2015.
  3. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-12-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-22.
  4. ↑ https://carnegieclassifications.acenet.edu/ Arxivləşdirilib 2022-05-27 at the Wayback Machine Amerika
  5. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2020-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-22.
  6. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-11-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-22.
  7. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-03-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-22.
  8. ↑ 1 2 "Arxivlənmiş surət". 2021-06-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-22.
  9. ↑ https://web.archive.org/web/20160105103748/http://colleges.usnews.rankingsandreviews.com/best-colleges/university-of-massachusetts-amherst-166629/overall-rankings
  10. ↑ https://web.archive.org/web/20211009082139/https://www.neche.org/institutions/ma/
  11. ↑ https://web.archive.org/web/20080214124619/http://www.learnandserve.gov/about/programs/higher_ed_honorroll.asp
  12. ↑ https://web.archive.org/web/20140916035322/http://www.carnegiefoundation.org/
  13. ↑ https://web.archive.org/web/20101011024955/http://www.teachforamerica.org/assets/documents/Top.Contributors_2010.pdf
  14. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2024-01-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-23.
  15. ↑ https://www.umass.edu/news/article/umass-amherst-lists-building-and-renovations-projects[ölü keçid]
  16. ↑ https://web.archive.org/web/20070930041306/http://www.emporis.com/en/wm/bu/?id=129720
  17. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2024-02-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-23.
  18. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2016-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-23.
  19. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-23.
  20. ↑ https://web.archive.org/web/20160226071757/http://www.umass.edu/film/about-mmff.html
  21. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2024-02-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-26.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Massaçusets_Amherst_Universiteti&oldid=7578975"