Milli dil günü
 | Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə kateqoriyalar əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
 | Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Milli dil günü və ya Limba noastre (Rum. Limba noastră - dilimizdən) Moldova Respublikasında 1989-cu ildən bəri hər il 31 Avqustda qeyd olunan bir tətildir.
Mənşə tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Moldova Xalq Cəbhəsinin birbaşa iştirakı ilə 27 Avqust 1989-cu[1] [2][3][4][5] ildə Kişinyovda kütləvi bir nümayiş baş verir, tələblər arasında Latın qrafikasına əsaslanan Moldova dilinin respublikanın rəsmi dil statusunu tanıması idi.
31 Avqust 1989-cu ildə MSSR Ali Soveti Moldovanı 'siyasi, iqtisadi, sosial və mədəni sahələrdə' rəsmi dil elan etdi və Moldova dilinin Latın qrafikasına [6] qaytarılması haqqında qanun qəbul etdi.
23 iyun 1990-cı ildə Moldova Parlamenti 31 avqustu Milli Dil Günü elan etdi.[7] Başlanğıcda tətilə 'Rumın dilimizin günü' (Rum. Limba noastră cea română və ya Rum. Ziua limbii române) deyilirdi.
1994-cü ildə tətilə Moldova Konstitusiyasının 13-cü maddəsində əksini tapan mövcud adı - 'Limba noastră' (rum. Limba noastră) verilməsinə qərar verildi.
Moldova Respublikası Konstitusiya Məhkəməsi, 5 dekabr 2013-cü il tarixində, İstiqlal Bəyannaməsi mətninin Konstitusiya mətninin üstünlüyünə istinad edərək Rumın dilini rəsmi dil elan etdi. Eyni zamanda, Konstitusiyada müvafiq dəyişikliklər edilməyib.
Bayram ənənələri[redaktə | mənbəni redaktə et]
31 Avqustda ənənəvi olaraq Moldova daxilində sərgilər, festivallar, digər mədəni tədbirlər və xalq şənlikləri təşkil olunur.
Bu gün Kişinyov Mərkəzi Şəhər Qəbiristanlığında ana dili və milli ədəbiyyatının inkişafına xüsusi töhfə verən Moldova mədəniyyətinin vəfat etmiş xadimlərini anma mərasimi təşkil olunur.
Mətni 1994-cü ildən bəri müstəqil Moldovanın himninə çevrilən eyniadlı 'Limba noastre' şeirinin müəllifi olan milli poeziyanın klassikası Aleksey Mateeviçin xatirəsi
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Лимба Ноастрэ — Национальный день языка в Республике Молдове" (rus). March 21, 2007 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "List of Moldovian Holidays" (Eng). December 17, 2012 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "31 августа Молдова отмечает национальный День родного языка" (rus). August 31, 2012 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Lonely Planet" (rus). October 19, 2012 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "On 31 August Moldova celebrates the Language Day" (eng). October 27, 2009 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Horia C. Matei. «State lumii. Enciclopedie de istorie.». Meronia, Bucureşti. 2006. səh. p. 292—294.
- ↑ "Постановление Парламента о днях памяти, праздничных днях и днях отдыха в Республике Молдова" (rus). December 20, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26.12.1990.