Musa Musayev (parazitoloq)

Musa Musayev
Musa Əbdürəhman oğlu Musayev
Doğum tarixi	27 dekabr 1921(1921-12-27)
Doğum yeri	Gəncə, Gəncə qəzası, Azərbaycan SSR
Vəfat tarixi	4 dekabr 2010(2010-12-04) (88 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan
Elm sahəsi	parazitologiya
Elmi dərəcəsi	baytarlıq elmləri doktoru[d]
İş yerləri	K. İ. Skryabin adına Moskva Dövlət Baytarlıq və Biotexnologiya Akademiyası[d]
Təhsili	Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutu (–1945)
Mükafatları

Musa Əbdürəhman oğlu Musayev (27 dekabr 1921, Gəncə – 4 dekabr 2010, Bakı) — baytarlıq elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Biologiya elmləri bölməsinin akademik-katibi, AMEA Zoologiya İnstitutunun direktoru.

Həyatı

Musa Musayev 27 dekabr 1921-ci ildə Gəncə şəhərində anadan olmuşdur. Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunu bitirmişdi. Şeyxülislam Axund Məhəmməd Pişnamazzadənin nəvəsidir.

Əsas elmi nailiyyətləri

Xeyli parazit və sərbəst yaşayan ibtidailərin (Protozoa) morfoloji xüsusiyyətləri və sistematikası tədqiq edilmişdir, ekoloji parazitologiyanın bəzi məsələləri işlənilmişdir. Məməlilər və quşlardan 150-dən çox elm üçün yeni koksidi növü təsvir edilmişdir, onlardan 15-nin həyat tərzi açıqlanmışdır. Koksidilər heyvanların bağırsaq, qan və başqa toxumalarında parazitlik etdikdə hüceyrə və orqanizm səviyyəsində parazit-sahib münasibətlərinin biokimyəvi və s. mexanizmləri tədqiq edilmişdir. Azərbaycanda zooloji tədqiqatların çoxillik nəticələri çap olunmuş monoqrafiyalarda ümumiləşdirilmişdir.

• Müxbir üzv seçildiyi tarix və ixtisasın adı: 1959, biologiya
• Həqiqi üzv seçildiyi tarix və ixtisasın adı: 1967, biologiya
• Çapdan çıxmış elmi əsərlərin ümumi sayı: 350
• Xaricdə çıxmış elmi əsərlərin sayı: 150
• Müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentlərin sayı: 10

Əsas elmi əsərlərin adları

• SSRİ-də yaşayan gəmiricilərin koksidləri, 1965 (rus dilində).
• Ev quşları koksidiozlarında parazit-sahib münasibətlərinin biokimyəvi xüsusiyyətləri, 1977(rus dilində).
• Qunduzun parazitosenozu və xəstəlikləri, 1987 (rus dilində).
• Azərbaycan heyvanlar aləmi (I cild) Birhüceyrəlilər və çoxhüceyrəlilər (buğumayaqlılar və xordalılardan başqa), 1995 (rus dilində).
• Azərbaycanda kənd təsərrüfatı heyvanları arasında kriptosporidlərin yayılması, 1996 (rus dilində).
• Beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü: SSRİ Elmlər Akademiyası nəzdində Ümumittifaq Protozooloqlar Cəmiyyətinin vitse-prezidenti (1976–1991)

"Parazitologiya" jurnalının redaksiya heyətinin üzvü (1967-1988)

• Ukrayna Parazitoloqlar Cəmiyyətinin fəxri üzvü

Təltif və mükafatlar

• Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı - 1991;
• H.Əliyev adına "Ekologiya sahəsindəki nailiyyətlərə görə" medal və mükafat - 1996;
• AMEA-nın Fəxri Fərmanı - 2001;
• "Şöhrət" ordeni - 2001.

Mənbə

• Musa Əbdürəhman oğlu Musayev Arxivləşdirilib 2009-04-13 at the Wayback Machine
• Əli Hüseynov, Məcnun Babayev. Məşhur biologiya alimləri. Bakı: Maarif, 2002, səh. 101.