Nigeriyada Tvitterin qadağan edilməsi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Nigeriyada Tvitterin qadağan edilməsi — Nigeriya hökumətinin 5 iyun 2021-ci ildən 13 yanvar 2022-ci ilə qədər "Twitter"ə rəsmi olaraq qadağan tətbiq edərək onun ölkədə fəaliyyətini məhdudlaşdırması.[1][2] Qadağa "Twitter"in Nigeriya Prezidenti Məhəmmədu Buhari tərəfindən edilən tvitləri sildikdən və müvəqqəti olaraq fəaliyyətini dayandırdıqdan sonra baş vermişdir. O, əsasən Nigeriyanın cənub-şərqində[3][4] yaşayan iqbo xalqını Nigeriyanın cənub-şərqində üsyana istinad edərək 1967-ci ildə Nigeriyada vətəndaş müharibəsinin potensial təkrarlanması ilə bağlı xəbərdar etmişdi.[1][2][5][6][7][8] Nigeriya hökuməti iddia etmişdir ki, prezidentin tvitlərinin silinməsi onların qərarını şərtləndirmişdir, lakin nəticədə bu, Nigeriyanın korporativ varlığına xələl gətirə bilən fəaliyyətlər üçün platformanın davamlı istifadəsinə istinad edilərək[9] onunla əsaslandırılmışdır ki, "Nigeriyada sosial media platforması ilə bağlı problemlərə əsaslanır, burada yayılan dezinformasiya və saxta xəbərlər real dünyada zorakı nəticələrə səbəb olur".[10]

Qadağa "Amnesty İnternational",[11] Britaniya, Kanada və İsveçin Nigeriyadakı diplomatik nümayəndəlikləri, həmçinin Birləşmiş Ştatlar və Avropa İttifaqı tərəfindən birgə bəyanatla qınanmışdır.[12][13] İki lokal təşkilat – Sosial-İqtisadi Hüquqlar və Hesabatlılıq Layihəsi (SERAP)[14] və Nigeriya Vəkillər Kollegiyası qadağaya məhkəmədə etiraz etmək niyyətində olduqlarını bildirmişdilər.[2] "Twitter" özü qadağanın "dərin narahatlıq yaratdığını" açıqlamışdır.[15]

Nigeriyanın qadağasından aylar əvvəl "Twitter"də qadağa tətbiq etmiş keçmiş ABŞ Prezidenti Donald Tramp qadağanı tərifləyərək "Twitter"i "təzəlikcə prezidentlərini blokladığı üçün qadağan edən Nigeriya ölkəsini təbrik edirəm" deyərək digər ölkələri də "Twitter" və "Facebook" platformaları "azad və açıq sözə icazə vermədiyi" səbəbiylə qadağan etməyə çağırmışdır.[16]

Nigeriyanın mədəniyyət naziri Lay Məhəmməd "Twitter" lokal lisenziyalaşdırma, qeydiyyat və şərtləri təqdim etdikdən sonra qadağanın qaldırılacağını bildirmişdir. O, qeyd etmişdir ki, "bu, yayım komissiyası tərəfindən lisenziyalaşdırılacaq və platformasının Nigeriyanın korporativ varlığına zidd olan fəaliyyətləri təşviq edənlər tərəfindən istifadə edilməsinə icazə verməməyə razı olmalıdır".[17]

2022-ci ilin yanvarında Nigeriya hökuməti "Twitter" "müvafiq vergi" ödəməyə və ölkə daxilində hüquqi şəxs yaratmağa razı olduqdan sonra qadağanı ləğv etmişdir.[18]

Zəmin[redaktə | mənbəni redaktə et]

1 iyun 2021-ci ildə Nigeriya Prezidenti Məhəmmədu Buhari tvitində regional separatçıları "anladıqları dildə" repressiyalarla hədələmişdir. Ertəsi gün "Twitter" bu tvitin "Twitter" qaydalarını pozduğunu bildirərək onu silmiş, lakin əlavə məlumat verməmişdir. Nigeriyanın informasiya naziri Lay Məhəmməd "Twitter"in digər qrupların təhrikedici tvitlərini qadağan etmədiyi üçün onun hərəkətlərinin ədalətsiz ikili standartın bir hissəsi olduğunu bildirmişdir.[19] Nigeriyada vətəndaş müharibəsi zamanı ölümlərin əksəriyyəti milyonlarla mülki insanın aclıqdan ölümünə səbəb olan Biafranın blokadası nəticəsində baş vermişdir və bu fakt tvitdə qeyd olunmamışdı.[20]

İndiki Nigeriya hökuməti uzun müddətdir ölkədə "Twitter"in istifadəsi ilə bağlı narahatlıq keçirmişdir.[21] Davam edən lokal "End SARS" etirazları "Twitter"də başlamışdı[22] və 2020-ci ildə on gündə 48 milyon tvitlə daha da güclənmişdir.[23] Mövcud hökumət "Twitter"i qadağan etməzdən əvvəl müxtəlif hallarda sosial medianın tənzimlənməsi ideyasını irəli sürmüşdür.[24] Keçmişdə antisosial media qanun layihəsini qəbul etmək cəhdləri "Twitter"də kütləvi etirazlara görə uğursuzluqla nəticələnmişdir.[25] Qadağadan bir neçə gün əvvəl ölkənin informasiya naziri "Twitter"in Nigeriyadakı fəaliyyətini şübhəli adlandırmış və bunun "End SARS" etirazlarına təsirini əsas gətirmişdir.[26]

Qadağanın qaldırılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

2022-ci ilin yanvarında Nigeriya hökuməti "Twitter" "müvafiq vergi" ödəməyə və ölkə daxilində hüquqi şəxs yaratmağa razı olduqdan sonra qadağanı ləğv etmişdir.[27]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ 1 2 "Nigeria suspends Twitter after the social media platform freezes president's account". Washington Post (ingilis). ISSN 0190-8286. 2021-12-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-05.
  2. ↑ 1 2 3 "Nigeria bans Twitter after company deletes President Buhari's tweet". CNN (ingilis). 4 June 2021. 2021-12-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-05.
  3. ↑ "Twitter removes Nigerian president's 'abusive' civil war post". Reuters. 2021-06-02. 2022-01-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-06.
  4. ↑ "Nigeria Condemns Twitter for Deleting President Buhari's Tweet". Bloomberg.com (ingilis). 2021-06-02. 2022-01-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-06.
  5. ↑ "Twitter deletes Nigerian leader's 'civil war' post". BBC News (ingilis). 2021-06-02. 2021-12-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-06.
  6. ↑ Maclean, Ruth. "Nigeria Bans Twitter After President's Tweet Is Deleted". The New York Times (ingilis). 2021-06-05. ISSN 0362-4331. 2021-12-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-05.
  7. ↑ "Nigerians on Twitter react to Nigeria's Twitter suspension". www.aljazeera.com (ingilis). 2021-12-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-05.
  8. ↑ "Twitter blocked in Nigeria after deleting a tweet by its president". www.theverge.com (ingilis). 5 June 2021. 2021-10-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-06.
  9. ↑ "Breaking: FG suspends Twitter's operations in Nigeria". The Informant247 News (ingilis). 2021-06-04. 2021-09-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-28.
  10. ↑ "Nigeria's Twitter ban: Government orders prosecution of violators". BBC News (ingilis). 2021-06-06. 2022-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-07.
  11. ↑ Ohuocha, Chijioke. "Nigerian telecoms firms suspend access to Twitter". Reuters. 5 Jun 2021. 11 June 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 Jun 2021.
  12. ↑ "Nigeria bans Twitter after company deletes President Buhari's tweet". CNN (ingilis). 4 June 2021. 2021-12-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-05."Nigeria bans Twitter after company deletes President Buhari's tweet" Arxivləşdirilib 2021-12-19 at the Wayback Machine. CNN. 4 June 2021. Retrieved 5 June 2021.
  13. ↑ "US, EU Condemn Nigeria's Twitter Ban | Voice of America – English". www.voanews.com (ingilis). 6 June 2021. 2021-08-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-18.
  14. ↑ "Rescind suspension of Twitter in Nigeria or face legal action, SERAP tells Buhari". 4 June 2021. 7 June 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 Jun 2021.
  15. ↑ "Nigeria's Twitter ban: Government orders prosecution of violators". BBC News (ingilis). 2021-06-06. 2022-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-07."Nigeria's Twitter ban: Government orders prosecution of violators" Arxivləşdirilib 2022-01-11 at the Wayback Machine. BBC News. 6 June 2021. Retrieved 7 June 2021.
  16. ↑ "Trump congratulates Nigeria for Twitter ban, says more countries should do the same". TechCrunch. 9 June 2021. 3 December 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 10, 2021.
  17. ↑ "Nigeria says Twitter must register locally for ban to end". news.yahoo.com. AFP. 10 June 2021 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 10, 2021.
  18. ↑ "Buhari lift ban on Twitter operations for Nigeria". BBC News Pidgin. 2023-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-01-13.
  19. ↑ "Muhammadu Buhari: Twitter deletes Nigerian leader's 'civil war' post". BBC News. 2 June 2021. 18 December 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 November 2022.
  20. ↑ Nweke, Obinna Chukwunenye. "Hunger as a weapon of war: Biafra, social media and the politics of famine remembrance". Third World Quarterly (ingilis). 2023: 1–18. doi:10.1080/01436597.2023.2182283. ISSN 0143-6597.
  21. ↑ "Why has Nigeria pulled the plug on Twitter?". TRT World (ingilis). 2021-06-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-18.
  22. ↑ "#EndSARS movement: from Twitter to Nigerian Streets". www.amnesty.org (ingilis). 8 February 2021. 2021-06-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-18.
  23. ↑ "#EndSARS: Analyzing 48 Million Tweets in 10 Days Using Brandwatch". www.nendo.co.ke. 2021-05-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-18.
  24. ↑ Kazeem, Yomi. "Nigerians are bracing for another government attempt to regulate social media after protests". Quartz (ingilis). 3 November 2020. 2021-06-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-18.
  25. ↑ Omilana, Timileyin. "Nigerians raise alarm over controversial Social Media Bill". www.aljazeera.com (ingilis). 2021-06-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-18.
  26. ↑ "Twitter's Mission In Nigeria Is Suspicious, Says Lai Mohammed". Channels Television. 2021-06-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-18.
  27. ↑ "Nigeria lifts more than six-month long suspension of Twitter". The Guardian Nigeria News – Nigeria and World News (ingilis). 2022-01-12. 2022-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-01-12.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Nigeriyada_Tvitterin_qadağan_edilməsi&oldid=7426372"