Phytoseioidea
Phytoseioidea, əsasən yırtıcı gənələri əhatə edən Mesostigmata (orta stiqmalı gənələr) dəstəsinə aid bir gənə (mite) superfəsiləsidir.[1] Bu superfəsilədə 2500-dən çox növ təsvir edilmişdir, əsasən Phytoseiidae fəsiləsində cəmləşmişdir. Phytoseioidea üzvləri əsasən bitkilərin üzərində yaşayır və bitki zərərvericilərinə qarşı bioloji mübarizə agentləri kimi istifadə olunur.
Xüsusiyyətləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Phytoseioidea superfəsiləsinin üzvləri aşağıdakı xüsusiyyətlərlə xarakterizə olunur:
- Yırtıcı həyat tərzi: Əksər Phytoseioidea növləri, bitki zərərvericiləri olan digər gənələr, həşəratlar və nematodlarla qidalanır.[2]
- Stiqmaların yeri: Stiqmalar (tənəffüs dəlikləri) adətən ikinci və ya üçüncü koksaların (ayaqların birinci seqmenti) arxasında yerləşir.[1]
- Xeliserae quruluşu: Xeliserae (ağız hissələri) ovlamağa və qurbanı parçalamağa uyğunlaşmışdır.
- Bədən forması: Bədən oval və ya armud şəklindədir, adətən parlaq və ya şəffaf rəngdədir.[2]
- Bitki ilə əlaqəsi: Əsasən bitkilərin üzərində yaşayır və bitki zərərvericilərinə qarşı təbii düşməndir.
Təsnifatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Phytoseioidea superfəsiləsi bir neçə fəsiləni əhatə edir, bunlardan ən böyüyü və ən çox tədqiq ediləni Phytoseiidae (fitosid gənələr) fəsiləsidir.[2]
Ekoloji rol və əhəmiyyəti
[redaktə | mənbəni redaktə et]Phytoseioidea üzvləri, bitki zərərvericilərinə qarşı təbii düşmənlər olaraq ekosistemlərdə mühüm rol oynayırlar. Bu gənələr, bitki zərərvericilərinin populyasiyalarını tənzimləyərək kənd təsərrüfatında bioloji mübarizə agentləri kimi istifadə olunur.[2]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 Krantz, G.W. A Manual of Acarology. Oregon State University Book Stores. 1978. ISBN 978-0882460642.
- ↑ 1 2 3 4 McMurtry, J.A.; Pratt, P.D.; Denmark, H.A.; Correa-Ferrer, F. Phytoseiidae of the World. West Bloomfield, Michigan: Indira Publishing House. 2009. ISBN 978-1439213890.