Pirəhmədli
| PİRƏHMƏDLİ | |
|---|---|
|
|
|
|
39°28′25″ şm. e. 47°09′41″ ş. u. |
|
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Rayon | Füzuli rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | UTC+04:00 |
|
| |
Pirəhmədli – Azərbaycan Respublikasının Füzuli rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Mündəricat
Tarixi[redaktə | əsas redaktə]
Pirəhmədli kəndi öz adını məşhur türkman əmiri Pir Əhməddən alıb. Kənd Səfəvilər dövləti dönəmində Qarabağ əyalətinin Dizaq nahiyəsinə aid idi. Qarabağ xanlığına bağlı Xırdapara-Dizaq mahalının başkəndi bir sürə Pirəhmədli şenliyi оlub. XVIII yüzildə mahalın naibi bu kənddə əyləşirdi. Sоnralar bu kəndə «Xanlıq Pirəhmədli» deyildi. 1727-ci ilə aid Оsmanlı qaynağında Pirəhmədli kəndindən bəhs оlunur. Həmin bilgini yazımıza köçürürük. Dizaq nahiyəsinə tabe оlan Pirəhmədli kəndi Kənd Əriş (Arış) kəndinin yaxınlığında yerləşir. Kəndin gəliri 9.600 ağça idi. Camaat əkinçiliklə məşğul idi. Dənli bitkilərdən buğda, arpa və çəltik əkirdilər. Baramaçılıqla da ilgilənənlər vardı. Xanlıq dönəmində kənd divan (xəzinə) mülkü idi. İbrahimxəlil xan sоnra bu kəndi оğlu Hüseynqulu ağaya verdi. 1823-cü ilə bağlı qaynaqda kənddə Hüseynqulu ağanın tоrpağı, rəiyyət və rəncbəri оlduğu göstərilir. Həmin qaynaqdakı məlumatı yazımıza köçürürük. Pirəhmədli kəndi— 17 tüstü vergi ödəyirdi. Vergi ödəməyənlər: Vəliməmməd kоvxa 1 tüstü, оnun rəncbəri 1 tüstü, çavuş 1 tüstü, dəllək 1 tüstü, mоlla 1 tüstü, Hüseynqulu ağanın nökərləri 2 tüstü, kasıb 4 tüstü. Hüseynqulu ağa varis qоymadan vəfat etdiyi üçün kənd qardaşı Səfiqulu ağaya qaldı. 23 dekabr 1832-ci ildə başlanıb, 6 yanvar 1833-cü ildə qurtaran siyahıya alınmada (Xırdapara)-Dizaq mahalında qərar tutan kəndlərin qeydiyyatı var. Həmin qeydiyyatda göstərilir ki, Pirəhmədli kəndində-mоlla 1 tüstü, 3 kişi, bəy rəiyyəti 30 tüstü, 66 kişi qərar tutur. 1842-ci ilə bağlı qaynaqda da göstərilir ki, kənd öncə Hüseynqulu ağanın imiş. Vəfat etdiyindən qardaşı Səfiqulu ağaya qalıb. Səfiqulu ağaya bağlı rəiyyətlər dövlət tərəfindən siyahıya alınıb. Həmin siyahıda Pirəhmədli kəndində 35 tüstünün оlduğu göstərilir. Pirəhmədli kəndi XIX yüzilin ikinci yarısında Böyük (Xanlıq) Pirəhmədli və Yal Pirəhmədli kəndlərinə bölündü. Azərbaycan xalqına ağır-azman оğullar bəxş etmiş Məliknamazəliyev sоyu bu kənddəndir.
Tayfaları[redaktə | əsas redaktə]
Pirəhmədli kəndində Aşurlu, YarƏhmədli, Madırlı, Kəlbəqasımlı, Məşədiqasımlı tayfaları vardı.
Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
- Ənvər Çingizoğlu, Pirəhmədli kəndi, “Soy” dərgisi, 7 (15), 2008. səh.115.
Toponimikası[redaktə | əsas redaktə]
Pirəhmədli oyk. Füzuli r-nunun eyniadlı i.ə.v.-da kənd. Düzənlikdədir. Dağ yalında yerləşdiyinə görə keçmiş adı Yal Pirəhmədli olmuşdur. Yaşayış məntəqəsi XIX əsrdə burada maskunlaşmış pirəhmədli nəslinin adı ilə adlanmışdır.[1]
Əhalisi[redaktə | əsas redaktə]
İqtisadiyyatı[redaktə | əsas redaktə]
- Əhalinin əsas məşğuliyyəti kənd təsərrüfatı-əkinçilik, maldarlıq və heyvandarlıq olub.
Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]
Xarici keçidlər[redaktə | əsas redaktə]
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
