Preşern günü

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Preşern günü
sloven. Prešernov dan
Ölkə
Növ Dövlət bayramı
Tarix 8 fevral
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Preşern günü (sloven. Prešernov dan) və ya Sloveniya Mədəniyyət bayramı (sloven. Prešernov dan, slovenski kulturni praznik) — fevral ayının 8-də qeyd olunan Sloveniya dövlət bayramı.[1] Bayram böyük Sloveniya şairi Franse Preşernin 8 fevral 1849-cu ildəki vəfatının ildönümündə keçirilir. Bayram 1945-ci ildə slovenlərin milli şüurlarının artdığı vaxtda təqdim olunmuşdur.[2] 1991-ci ildə 8 fevral istirahət günü elan edildi.[3] Fevral ayının 7-də bayram ərəfəsində mədəniyyət və incəsənət sahəsində mühüm nailiyyətlərə görə Preşern mükafatı mərasimi keçirilir.[4]

8 fevral İkinci Dünya Müharibəsi dövründə əlamətdar tarixə çevrilməyə başlamışdır, belə ki o vaxtlar 7 fevral Ümumslavyn Birliyi Günü kimi qeyd olunurdu.[5] 8 fevralın Sloveniya mədəniyyət bayramı elan olunması təklifini, Sloveniya Azadlıq Cəbhəsinin mədəniyyət işçisi Boqomil Gerlants tərəfindən 1945-ci ilin yanvar ayında Çrnomel şəhərində irəli sürülmüşdür.[6] Sloveniya Milli Azadlıq Şurası Rəyasət Heyətinin 1 fevral 1945-ci il qərarı ilə 8 fevral Mədəniyyət bayramı elan olundu.[2] Bayram YSFR dövründə də Sloveniya Sosialist Respublikasında dövlət bayramı hesab olunurdu, eyni zamanda Karintiya (Avstriya) və İtaliyada sloven icmaları tərəfindən də qeyd olundu.

  1. "Holidays and Days off in the Republic of Slovenia Act: Official Consolidated Text" (PDF). Protocol of the Republic of Slovenia. 30 November 2005. 3 March 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 February 2011.
  2. 1 2 Gabrovšek, D. "Slovenski kulturni praznik". Naš časopis [Our Newspaper] (Slovenian). XII (106). Vrhnika: Zavod Ivana Cankarja za kulturo, šport in turizem Vrhnika [Институт культуры, спорта и туризма имени Ивана Цанкара в городе Врхника]. 1984-01. səh. 6. 2019-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-20.
  3. Naglič, Miha. "Prešernov dan". Gorenjski glas (словенский). GG Plus. 2008-02-03. 2012-12-24 tarixində arxivləşdirilib.
  4. "Завтра будет присуждена Премия имени Ф. Прешерна". Словенское агентство новостей. 2009-02-07. 2012-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-06.
  5. Smolej, Viktor. Prešeren in narodnoosvobodilna vojna // Kronika: časopis za slovensko krajevno zgodovino [The Chronicle: The Newspaper for the Slovene Place History] . 3 (словенский). № 1. Zgodovinsko društvo za Slovenijo [Историческое словенское объединение]. 1955. 6.
  6. Globočnik, Damir. Prešeren in likovna umetnost. Celjska Mohorjeva družba. 253. ISBN 978-3-7086-0169-4.