Qütb Minar kompleksi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Qütb Minar kompleksi
hind. कुत्ब
Xəritə
28°31′28″ şm. e. 77°11′08″ ş. u.
Ölkə  Hindistan
Şəhər Dehli
Aidiyyatı Dehli sultanlığı
Tikilmə tarixi 1192- 1198
Vəziyyəti stabil
Rəsmi sayt
TipiMədəni
Kriteriyaiv
Təyin edilib1993
İstinad nöm.233
DövlətHindistan
RegionAsiya
Qütb Minar kompleksi (Hindistan)
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qütb Minar kompleksi Dehli şəhərinin cənub-qərbində Qütb Minar minarəsi və ətrafındakı bir neçə tarixi memarlıq abidələrindən ibarətdir.

Dehli sultanlığı dövründə tikilən bu abidələr Hint-İslam memarlığının gözəl nümunələrdir.

1993-də Ümumdünya irsi sıyahısına daxil edilmişdir.[1]

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dehli şəhərinin işğalından sonra Sultan Qütbəddin Aybək tərəfindən 1192-1198-ci ildə tikilən Qüvvət’ül-İslam Məscidi tikilməsi ilə Qütb Minar kompleksinin əsası qoyuldu. 1235-ci ildə sultanın özü tərəfindən tikilmiş Şəmsəddin Eltutmuş türbəsi və Alaeddin Halaci tərəfindən 1311-ci ildə tikilən Alai Darvazası Qütb Minar kompleksinin ən gözəl memarlıq nümunələrindən biridir.

Abidələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

Alai Darvazası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sultan Əlaəddin Məhəmməd şahın dövründə tikilən Alai Darvazası

Alai Darvazası Qüvvət-ül-İslam məscidinin cənub tərəfində yerləşir və məscidin əsas giriş qapısıdır. Alai Darvazası 1311-ci ildə Sultan Əlaəddin Məhəmməd şahın dövründə tikilmişdir.

Qütb Minar minarəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qütb Minar minarəsi və Alai Darvazası , Qüvvət-ul-İslam məscidinin girişi

Qütb Minar minarəsi (hind. क़ुतुब मीनार)— XIII əsr memarlıq abidəsi.

1206-1210-cu illərdə Dehli sultanlığının qurucusu Sultan Qütbəddin Aybək tərəfindən tikilib. Qütb minar qülləsinin bir hissəsinin uçmasına baxmayaraq, dünyanın ən möhtəşəm minarəsidir. Minarənin hündürlüyü 73 metr, diametri 14 metrdir.[2] Qırmızı daş və mərmərdən tikilmişdir.

72,6 metr hündürlüyündə olan və kərpicdən tikilən minarə orta əsr Hind-islam memarlığı nın ən unikal abidəsidir və YUNESCO tərəfindən qorunur. Dehli sultanlığının qurucusu Sultan Qütbəddin Aybək tərəfindən minarənin inşasına 1193-cü ildə başlayıb. Minarənin tikintisini isə varisi Şəmsəddin Eltutmuş tamamlayıb.

Dəmir sütun[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qüvvət-ül-İslam məscidinin qarşınıdakı Dəmir sütun

Dəmir sütun dünyanın ən əsas metal simvollarından biridir. Sütunun hündürlüyü 7.21 metr, ağırlığı isə 6 tondan çoxdur.Dəmir sütun 402-ci ildə II Chandraqupta (375-414) dövründə hazırlanmışdır.

Mədrəsə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sultan Əlaəddin mədrəsəsi

1316-cı ildə Qüvvət-ül-İslam məscidinin cənub-qərbində Sultan Əlaəddin Məhəmməd şahın dövründə tikilən Sultan Əlaəddin mədrəsəsi hindistanda ilk müsəlman mədrəsələrindən biridir.

Alai Minar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Alai Minar

Alai Minar Sultan Əlaəddin Məhəmməd şahın dövründə Qüvvət-ül-İslam məscidinin yaxınlığında tikilmişdir. Alai Minarın hündürlüyü 24.5 metrdir. Alai Minar Xələclər sülaləsinin dövründə tikilən ən gözəl memarlıq nümunələrindən biridir.

Şəkillər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. http://whc.unesco.org/en/list/233 Arxivləşdirilib 2018-12-26 at the Wayback Machine Qütb Minar kompleksi, UNESCO
  2. "Qutub Minar Height". qutubminardelhi.com. İstifadə tarixi: 13 may 2016.[ölü keçid]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]