Qırğızıstan Dövlət Tibb Akademiyası

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Qırğızıstan Dövlət Tibb Akademiyası
Xəritə
42°51′58″ şm. e. 74°29′42″ ş. u.
Əsası qoyulub 1939, 16 aprel 1939
Ölkə
Sayt kgma.kg

İsa Axunbayev adına Qırğızıstan Dövlət Tibb Akademiyası — 80 illik tarixə malik Qırğızıstan Respublikasının aparıcı ali tibbi təhsil müəssisəsi.

Missiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qırğızıstan Respublikasında tibb təhsili və elminin flaqmanı kimi QDTA-nın missiyası əhalinin sağlamlığını və həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq, cəmiyyətin və fərdin intellektual, mədəni və əxlaqi inkişafına olan tələbatını yüksək keyfiyyətli və davamlı şəkildə təmin etməkdir. Təhsil prosesinin, elmi araşdırmaların və klinik praktikanın XX əsrin çağırışlarına uyğun olaraq ayrılmaz birliyinə əsaslanan tibb və əczaçılıq kadrlarının hazırlanması.

Məqsədləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Strateji hədəflər:

  1. Sağlamlıq, yüksək dağ təbabəti, biotexnologiya, əczaçılıq sahəsində fundamental və tətbiqi dünya səviyyəli tədqiqatların inkişafı və geniş yayılması sayəsində QDTA-nın əsas beynəlxalq reytinqlərə görə Asiya regionunun aparıcı tibb universitetləri arasında girişi və konsolidasiyası. yenilikçi tədris texnologiyaları;
  2. Qabaqcıl təhsil prinsipini təmin etmək üçün QDTA-nın yenilikçi infrastrukturunun inkişafı;
  3. Asiya və Avropanın aparıcı universitetləri ilə rəqabət edə biləcək elmi və təhsil xidmətlərinin həyat dövrünün bütün mərhələlərində sistematik keyfiyyət təminatı;
  4. İntellektual potensialı, maddi, maliyyə və insan resurslarını birləşdirərək QDTA-nın maraqlı təşkilatlarla hərtərəfli əməkdaşlığı əsasında mütəxəssislərin peşəkar hazırlığı üçün strateji tərəfdaşlıq təmin etmək;
  5. Təhsilin və elmin əsas təbiəti, keyfiyyəti, davamlılığı və davamlılığı və dünya təhsil və elmi birliyinə məcburi inteqrasiyası sayəsində mütəxəssis və elmi kadrların çox səviyyəli hazırlanması sisteminin inkişafı.

Təhsil məqsədləri:

  1. Səhiyyə işinin müasir səviyyədə maddi-texniki təchizatı şəraitində müstəqil təcrübəyə peşəkar şəkildə hazır olan bir mütəxəssisin formalaşması.
  2. Qlobal birliyin mənəvi, əxlaqi və humanist dəyərlərinə əsaslanan ahəngdar şəkildə inkişaf etmiş və sosial baxımdan məsuliyyətli bir şəxsiyyətin formalaşması, tələbənin şəxsiyyəti yüksək mədəni və mərhəmətlidir.
  3. İş həyatı boyu öyrənməyə hazır olan və yenilikçi istehsal və idarəetmə texnologiyalarını, mütərəqqi sosial inkişaf proseslərini təşəbbüs edə və ya dəstəkləyə bilən və qlobal birliyin liderinə çevrilməyə hazır olan tələbə şəxsiyyətinin formalaşması.
  4. Tədqiqat yönümlü təhsilin tətbiqi və tibb elminin inkişafı yolu ilə tələbələr arasında tədqiqat bacarıqlarının formalaşdırılması və inkişafı.
  5. Sosial və iqtisadi proseslərin sürətlə dəyişən intensiv inkişaf şərtlərinə uyğun olaraq səriştələrə əsaslanan, cəmiyyətin və əmək bazarının ehtiyaclarını nəzərə alaraq iştiraklarını dərhal təklif etməyə hazır olan tələbələrin proaktiv peşə hazırlığı.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qırğızıstan SSR Xalq Komissarları Sovetinin 16 aprel 1939-cu il tarixli fərmanına uyğun olaraq 1 sentyabr 1939-cu il tarixində Frunze şəhərində Qırğızıstan Dövlət Tibb İnstitutunun 1 tələbəyə 200 tələbə qəbulu ilə açılmasına qərar verildi[1]. Moskva, Sankt-Peterburq, Xarkov və Kiyevdən gələn professor və müəllimlər 1943-cü ildə tibb institutu tələbələrinin ilk buraxılışı oldu — 120 həkim.

İnstitutun 1-ci təşkilində Moskva, Leninqrad, Almaatinsk, Daşkənd və digər tibb institutları tərəfindən əvəzsiz kömək göstərilmişdir. Məsləhət və təşkilati kömək göstərdilər, tibbi ədəbiyyat təqdim etdilər və institutda daimi iş üçün müəllim heyəti göndərdilər[2].

1943-cü ildə institutun 120 tələbəsinin ilk buraxılışı oldu və həmin il ümumilikdə 250 həkim məzun oldu. Müharibə bitdikdən sonra, 1948-ci ildə 6 illik təhsil müddətinə keçid başladı.

70-ci illərdə tibb institutu fiziologiya, patoloji, bədənin dağ şəraitinə uyğunlaşması problemlərinin həllində SSRİ-də aparıcı institut oldu.

1996-cı ildə Qırğızıstan Respublikası Prezidentinin fərmanı ilə institut Qırğızıstan Dövlət Tibb Akademiyası olaraq yenidən təşkil edildi. 25 sentyabr 2008-ci ildə Qırğızıstan Respublikası Prezidentinin Fərmanı ilə Qırğızıstan Dövlət Tibb Akademiyasına I.K.Axunbayevin adı verildi.

Hal-hazırda QDTA-nın tibb, pediatriya, stomatoloji fakültəsi, xarici vətəndaşların hazırlanması fakültəsi və Əczaçılıq İnstitutu, Ali Tibb bacısı Təhsili, İdarəetmə və Xalq Sağlamlığı, Tibb Fakültəsi var. Bundan əlavə, QDTA-nın Lisansüstü Təhsil İnstitutu, Tibb və Biologiyanın Əsas Problemləri Tədqiqat İnstitutu və Beynəlxalq Əməkdaşlıq Mərkəzi fəaliyyət göstərir. Akademiya yaxın və uzaq xaricdəki ölkələr üçün həkim hazırlayır, təlim rus və ingilis dillərində aparılır. Universitetin mövcud olduğu dövrdə 30 mindən çox həkim təhsil almışdır. Ali tibb məktəbinin təməli Moskva, Sankt-Peterburq, Xarkov və Kiyevdən gələn professor və müəllimlər tərəfindən qoyuldu.

Beynəlxalq əməkdaşlıq[redaktə | mənbəni redaktə et]

İsa Axunbayev adına QDTA, MDB ölkələrinin və uzaq xaricdəki aparıcı tibb universitetləri ilə beynəlxalq əlaqələri fəal şəkildə inkişaf etdirir və 100-dən çox tərəfdaş universitetlə müqavilə, razılaşma və əməkdaşlıq memorandumları var. Ən fəal əməkdaşlıq Rusiya, Çin, Qazaxıstan, Özbəkistan, Türkiyə, İran, Avropa və Cənubi Koreyanın universitetləri ilə ikitərəfli müqavilələr və elmi və təhsil layihələri vasitəsilə həyata keçirilir.

Tələbələr və müəllimlər üçün akademik mobillik proqramlarının hazırlanması üçün fəal iş aparılır. QDTAtələbələri beynəlxalq elmi və praktik konfranslarda, tələbə olimpiadalarında və festivallarda iştirak edirlər.

İsa Axunbayev adına QDTA tələbələri Ərzincan Universitetində (Türkiyə), Rusiya və Qazaxıstan universitetlərində praktiki təhsil alır və tanışlıq məqsədi ilə Hebei Tibb Universitetini (Çin) ziyarət edirlər.

İsa Axunbayev adına QDTA, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST), Soros Fondu-Qırğızıstan, Alman Akademik Mübadilə Xidməti DAAD, OMI Açıq Tibb İnstitutu, Avropa Birliyinin Milli Ofisi Erasmus + Proqramı, Qırğızıstan kimi beynəlxalq təşkilatların və proqramların nümayəndələri ilə sıx əlaqə saxlayır. İsveçrə Layihəsi "Tibbi Təhsil İslahatları" (MER). Bu əməkdaşlıqlar çərçivəsində QDTA-nın dizayn və məlumat fəaliyyətləri həyata keçirilir.

İsa Axunbayev adına QDTA, Beynəlxalq Universitetlər Birliyinin üzvü və Erasmus Mundus Magistr Proqramı (EMMPHID) çərçivəsində Oviedo (İspaniya), Karolinska (İsveç) və Lefkoşa (Kipr) Universitetləri Konsorsiumunun assosiativ üzvüdür.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Кыргызская государственная Академия имени И.К.Ахунбаева. История". 2020-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-27.
  2. "Кыргызская государственная медицинская Академия им.И.К.Ахунбаева". 2019-01-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-27.