Qıyığvari qərənfil

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Qıyığvari qərənfil
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Qıyığvari qərənfil (lat. Dianthus subulosus) — qərənfilkimilər fəsiləsinin qərənfil cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Təhlükəli həddə yaxın olanlar" kateqoriyasına aiddir – NT.

Təbii yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Böyük Qafqazın Quba, şərq və qərb hissələri, Qobustan, Bozqır yaylası, Kiçik Qafqazın şimal, mərkəzi hissələri və Kür düzündə yayılmışdır.

Botaniki təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çoxillik ot bitkisidir. Gövdə 11-47 sm hündürlükdədir. Yarpaqlar xətvari, 2-3 mm enində, oturaq, 8-20 mm uzunluğunda olan qına bitişib. Çiçəkqrupu başcıqlı, ağ-dərivari üst yarpaqlarla örtülmüşdür, bu yarpaqlar tərs-yumurtavari, uzunsov və ya ellipsivaridir, birdən-birə bizvari qurtaracağa keçirlər. Kasacıq silindrvari, lansetvari iti dişciklidir. Qutucuq silindrvari, kasacıqdan qısadır. Toxumlar yumurtavari, yastı, nöqtəli-təpəciklidir.[1]

Ekologiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çiçəkləmə-meyvə əmələgətirmə dövrü iyun-iyul aylarına təsadüf edir. Mezokserofit bitkidir. Aşağı və orta dağ qurşaqlarında kolluqlarda, meşə talalarında, otlu yamacalarda rast gəlinir.[2] Antropogen və iqlim amillərinə həssaslıq göstərir. Məhdudlaşdırıcı amillər otarılma, tapdalanma, biçənəklərdir. Yayılma yerlərində antropogen təsirlərin azaldılması təklif olunur.

Azərbaycanda yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycanın nadir növüdür.[3] 

İstifadəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan növlər. 2-ci nəşr. Bakı: 2013
  2. Флора Азербайджана, 1953
  3. Qırmızı kitab. Azərbaycan Respublikası[ölü keçid]

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]