Qəzənfər Kazımov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Qəzənfər Kazımov
Kazımov Qəzənfər Şirin oğlu
Doğum tarixi 3 mart 1937(1937-03-03) (87 yaş)
Doğum yeri
Fəaliyyəti alim, dilçi
Elmi adı

Qəzənfər Şirin oğlu Kazımov (3 mart 1937, Soltanlı, Cəbrayıl rayonu) — ədəbiyyatşünas, dilçi, professor.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qəzənfər Kazımov 3 mart 1937-ci ildə Azərbaycan SSR Cəbrayıl rayonunun Soltanlı kəndində anadan olmuşdur.[1] Atası Allahverdiyev Şirin Kazım oğlu məktəb direktorluğundan müharibəyə getmiş və 1943-cü ildə cəbhədə həlak olmuşdur. Anası Verdiyeva Xeyrənsə Fərhad qızı uzun müddət (1960-cı ilə qədər) kolxozda işləmişdir; 12 yanvar 2003-cü ildə vəfat etmişdir.

Q. Ş. Kazımov 1955-ci ildə Soltanlı kənd orta məktəbini, 1960-cı ildə V. İ. Lenin adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun tarix-filologiya fakültəsini bitirmişdir. İki il – 1960–1962-ci illərdə Soltanlı kənd orta məktəbində müəllim işləmiş, 1962-ci ildə Azərbaycan dilçiliyi ixtisası üzrə Pedaqoji Universitetin aspiranturasına daxil olmuşdur. O, 1967-ci ildə "Ə. Haqverdiyevin dramaturgiya dili" adlı namizədlik, 1988-ci ildə "Azərbaycan sovet satirik nəsrinin dili.1920–1940-cı illər" (komizmin dil vasitə və üsulları problemi)adlı doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir.

Q. Ş. Kazımov Pedaqoji Universitetdə müəllim (1965–1971), dosent (1972–1988), professor (1989–1998) vəzifələrində işləmişdir. 1989–1997-ci illərdə Pedaqoji Universitetin filologiya fakültəsinin dekanı olmuşdur. Bir müddət Pedaqoji Universitetdə müdafiə şurasının sədr müavini (1990–1994), sonralar Ali Attestasiya Komissiyasında ekspert şurasının üzvü (1996–1999) olmuşdur. 1979-cu ildən Təhsil Nazirliyi nəzdində filologiya üzrə elmi-metodiki şuranın üzvüdür. 1999-cu ildən Nəsimi adına Dilçilik institutunda aparıcı elmi işçi işləmişdir; 2001-ci ildən həmin institutun Azərbaycan dialektologiyası şöbəsinin müdiridir.

Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Asiya Kral Cəmiyyətinin üzvüdür. Böyük Britaniya, Kembric Bioqrafiya İnstitutunda və ABŞ Bioqrafiya İnstitutunda qeydə alınmışdır. Ədəbi tənqidlə məşğuldur. Respublika Yazıçıları Birliyinin və Respublika Jurnalistlər Birliyinin üzvüdür. 300-yə qədər elmi və elmi-publisistik məqalənin, ali və orta məktəblər üçün 8 proqram müəllifidir. 40-dan artıq kitabın elmi redaktoru, onlarca elmlər doktoru və namizədə opponentlik etmişdir. 5 nəfər aspirant və dissertantı müdafiə edib, bir neçəsinin işi hazırdır.[2]

Ailəlidir. İki övladı var.

Yaradıcılığı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qəzənfər Kazımovun elmi yaradıclığı çoxşaxəli və zəngindir. O, elmi yaradıcılığa 1967-ci ildə başlamışdır. O dövrdən indiyə qədər qələmi yerə qoymamışdır. Onun mərkəzi mətbuatda 350-dən artıq elmi və elmi-publisistik məqaləsi çap olunmuşdur.

Əsas əsərləri: "Azərbaycan dilindən təcrübi məşğələlər" (1973), "Yazıçı və dil" (1975), "Komik-bədii vasitələr" (1983), "Bədii ədəbiyyatda komizm üsulları" (1987), "Qurbani" (1990), "Qurbani və poetikası", (1996), "Sənət düşüncələri" (1997), "Dilimiz-tariximiz" (1998), "Müasir Azərbaycan dili. Sintaksis" (2000), "Azərbaycan dilinin tarixi (Ən qədim dövrlərdən XIII əsrə qədər)" və s. Ali və orta məktəblərin "Azərbaycan dili" dərsliklərinin ("Azərbaycan dili",7–8-ci siniflər üçün dərslik, 1983=cü ildən; "Azərbaycan dili", rus məktəbinin 2–3-cü sinifləri üçün dərslik, 1977-ci ildən; "Azərbaycan dili" – 8–9-cu siniflər üçün – 2003-cü ildən ; "Müasir Azərbaycan dili. Sintaksis", ali məktəblər üçün dərslik, 2000) müəllifidir. Onun elmi yaradıcılığı ilə bağlı özünün 10 cilddən ibarət olan "Seçilmiş əsərləri"ndə ətraflı tanış olmaq olar. Onun əsas yaradıcılıq istiqamətləri:

-Azərbaycan dili tarixi;

-müasir Azərbaycan dilinin quruluşu;

-bədii əsərlərin dili;

-komizm (satira və yumor) nəzəriyyəsi;

-üslub və üslubiyyat məsələləri;

-ədəbiyyatşünaslıq məsələləri;

-etimologiya;

-metodika. dilin tədrisi

Kitabları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • 1.Язык драматургии А.Ахвердиева. AKD,1965,35 s.
  • 2. Azərbaycan dilindən təcrübi məşğələlər. Bakı, APİ nəşri, 1973,297 s.(kollektiv)
  • 3. Yazıçı və dil. APİ nəşri,1975,228 s.
  • 4. Komik-bədii vasitələr. Bakı, Yazıçı,1983,188 s.
  • 5. Qurbani. Bakı, Yazıçı,1984,47 s.(rus dilində)
  • 6.Язык азербайджанско-советской сатирическoй прозы. 1920–1940 гг. (проблемы языковых средств и приемов комического), ADD, Baku,1987,62 s.
  • 7. Bədii ədəbiyyatda komizm üsulları. Bakı, "Maarif",1987,228 s.
  • 8. Azərbaycan yazıçılarının əsərlərindən səhifələr (F. Həsənovla). Bakı,"Maarif",1988,77 s.
  • 9. Qurbani (Toplayanı, tərtib edəni, ön sözün müəllifi Q. Kazımov). Bakı Universiteti Nəşriyyatı,1990,278 s.
  • 11. Qurbani və poetikası. Bakı, ADPU nəşri,1996,198 s.(monoqrafiya)
  • 11. Sənət düşüncələri. Bakı, Dövlət Kitab Palatası,1997,576 s.
  • 13. Dilimiz-tariximiz. Bakı,1998.
  • 14. Azərbaycan dili. 7–8-ci siniflər üçün dərslik, 1998, 1999, 2001,2002. (prof. Y. Seyidovla)
  • 15. Azərbaycaqn dili. 8–9-cu siniflər üçün dərslik, "Təhsil" nəşriyyatı,2003 (dos. F. Şahbazlı ilə)
  • 16. Müasir Azərbaycan dili. Sintaksis. Ali məktəblər üçün dərslik, Bakı,"Ünsiyyət",2000, 496 s.
  • 17. Azərbaycan dili. Kus məktəbinin 3-cü sinfi üçün dərslik, Bakı,2003
  • 18. Azərbaycan dilinin tarixi. Ən qədim dövrlərdən XIII əsrə qədər. Bakı, "Təhsil" nəşriyyatı,2003.
  • 19. Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi (6 cilddə), (müəlliflər kollektivi. I cild, Bakı, Elm, 2004, 760 s.
  • 20. Dil, tarix, poeziya. Bakı, Nurlan, 2005, 600 s.
  • 21. Homerin poemaları və "Kitab-Dədə Qorqud". Bakı, Təhsil, 2006, 80 s.
  • 22. Azərbaycan ədəbi dili tarixi (kollektiv). Bakı, 2007, Şərq-Qərb, 320 s.
  • 23. Yaradıcılıq üfüqləri. Bakı, BDU, 2008,376 s.
  • 24. Qədim yurd yerim — sultan Soltanlı 300 ildə. Bakı, Elm və təhsil, 2012, 200 s.
  • 25. Seçilmiş əsərləri. I, II, III cildlər — Bakı, Nurlan, 2008, IV, V, VI, VII, VIII cildlər — Bakı, Nurlan, 2009, IX, X — Bakı, Nurlan, 2010.

Orta məktəb dərslikləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Azərbaycan dili. Rus məktəbinin 2-ci sinfi üçün (M. Səfərovla), 1977–1995-ci il nəşrləri.
  • Azərbaycan dili. Rus məktəbinin 3-cü sinfi üçün, 1996-cı il və sonrakı nəşrlər.
  • Azərbaycan dili. Azərbaycan məktəbinin 7–8-ci sinifləri üçün (M. Şirəliyev və M. Hüseynzadə ilə),1983–1993-cü il nəşrləri.
  • Türk dili (Y. Seyidovla birlikdə).7–8-ci siniflər üçün, 1994.
  • Azərbaycan dili (Y. Seyidovla).7–8-ci siniflər üçün, 1995–2002-ci il nəşrləri.
  • Azərbaycan dili. Rus məktəbinin 3-cü sinfi üçün dərslik, Bakı, 2003.
  • Azərbaycan dili. 8–9-cu siniflər üçün dərslik, "Təhsil" nəşriyyatı, 2003 (dos. F. Şahbazlı ilə)

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Kazımov Qəzənfər Şirin oğlu". 2013-07-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-05-09.
  2. "Prof. Qəzənfər Kazımovun rəsmi saytı "Azərbaycan dilinin tarixi"". 2013-07-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-05-09.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]