Qaradağlı (Ağdam)
| Kənd | |
| Qaradağlı | |
|---|---|
| 40°01′45″ şm. e. 47°04′09″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Rayon | Ağdam rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 560 nəfər |
| Milli tərkibi | Azərbaycanlı |
| Rəsmi dili | Azərbaycan dili |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Telefon kodu | +994 |
| Poçt indeksi | AZ0230[1] |
| Nəqliyyat kodu | 02 |
|
| |
Qaradağlı (digər tarixi adı Kolbasan; kəndin yerləşdiyi yerin tarixi adı Soltanqobu) — Azərbaycan Respublikasının Ağdam rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Toponimikası[redaktə | əsas redaktə]
QARADAĞLI - Ağdam rayonunun Xaçın nahiyəsində kənd adı. Azərbaycanda (Beyləqan, Bərdə, Goranboy, Xocalı, Xocavənd, Tərtər, Ucar, Füzuli, Xaçmaz və Şəki rayonları) Qaradağlı kənd adları ilə mənşəcə eynidir.
XV əsrdə Şah İsmayıl hakimiyyətə gələrkən hərbi qüvvə ilə kömək etmiş qızılbaş tayfalarından biri. Qaradağlı tayfasının adı əslən onların hazırda Cənubi Azərbaycan ərazisində yerləşən Qaradağ mahalından olmaları ilə bağlıdır. Səfəvilər hakimiyyətə gəldikdən sonra Şah İsmayıl hərbi xidmətinə görə bu tayfaya Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində ərazilər bağışlamışdır. Bu kənd “Soltan qobu“ adlı yerdə qaradağlı tayfasına mənsub yeddi ailənin məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Bu kəndin digər tarixi adı da Kolbasan olub.[2]
XIX əsrin ikinci yarısında Ağdam rayonu ərazisində, Ağdam, Gülablı, Qaraxanlı və Kaqartlı kənd icmalarında dörd Qaradağlı adlı kənd vardı.[3]
Tarixi[redaktə | əsas redaktə]
Qaradağlı kəndinə erməni quldurları bir neçə dəfə hücuma keçiblər. Həmin hücumların tarixi xronologiyası aşağıdakı kimidir.
- 18 dekabr 1990-cı ildə erməni yaraqlıları tərəfindən Ağdam rayonunun Qaradağlı kəndinə silahlı basqın edilmiş, nəticədə milis nəfəri Q.Cəfərov ağır yaralanmışdır.
- 13 dekabr 1991-ci ildə erməni yaraqlıları Ağdam rayonunun Qaradağlı kəndini avtomat və pulemyotlardan atəşə tutmuş, nəticədə kənd sakini, 1966-cı il təvəllüdlü E.Süleymanov ağır yaralanmışdır.[4]
- 2016-cı il aprelin 3-də axşam saatlarından və aprelin 5-də saat 12:00-dək Qaradağlı kəndi Dağlıq Qarabağda baş verən toqquşma zamanı ermənilər tərəfindən ağır artileriya silahları ilə atəşə tutub.Lakin Azərbaycan Ordusu qarşı tərəfi ağır artileriya silahları ilə susdurub.
- 2016-cı il aprelin 27-də axşam saatlarında və aprelin 28-nə keçən gecə ərzində Qaradağlı kəndi yenə də ağır artileriya silahları ilə atəşə tutulub.Lakin Azərbaycan Ordusu qarşı tərəfi ağır artileriya silahları ilə susdurub.
Coğrafiyası və iqlimi[redaktə | əsas redaktə]
Ağdam rayon mərkəzindən 15 kim şimalda, Qarqar çayından 3 km aralı, Ağdam-Ağcabədi şosesi yolu kənarında, Qarabağ düzündədir.
Əhalisi[redaktə | əsas redaktə]
1977 ilin məlumatına görə kəndin 1559 nəfər əhalisi olmuşdur.
Təhsili[redaktə | əsas redaktə]
Kəndin tam orta məktəbi vardır.
Muzeyi[redaktə | əsas redaktə]
Kəndin tarix diyar şunaslıq muzeyi vardır.
İqtisadiyyatı[redaktə | əsas redaktə]
Kəndin əhalisi əkinçilik və heyvandarlıqla məşğuldur.
Qarabağ müharibəsi nəticəsində kəndin təsərrüfatına ciddi ziyan dəymişdir. 2011-ci ilin oktyabrın 1-də isə kəndə ilk dəfə təbii qaz verilməsinə başlanılıb.[5]
Şəxsiyyətləri[redaktə | əsas redaktə]
Hüseynqulu Ağaməmmədov - kəndin ilk ziyalısı[redaktə | əsas redaktə]
- Məmməd Məmmədov - Sosialist əməyi qəhrəmanı[6]
- Muxtar Məmmədov - Sosialist əməyi qəhrəmanı
- Turab Məmmədov - Sosialist əməyi qəhrəmanı
- Sürəyya Kərimova - Sosialist əməyi qəhrəmanı
- Vəli Məmmədov - filologiya elmləri namizədi, dosent
- Nəvai Məmmədov - iqtisad elmləri namizədi, dosent
- Novruz Allahverdiyev - texnika elmləri namizədi, professor
Şəkillər[redaktə | əsas redaktə]
- Kəndin şəxsiyyətlərinin şəkilləri
Vəli Məmmədov (1933-2011) - filologiya elmləri namizədi, dosent
Nəvai Məmmədov - iqtisad elmləri namizədi, dosent
.jpg)
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Azərpoçt. "İndekslər" (azərb.). www.azerpost.az. 2016-04-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-19.
- ↑ http://modern.az/az/news/26050#gsc.tab=0
- ↑ B.Budaqov, Q.Qeybullayev Yuxarı Qarabağın Toponimləri Bakı-2005
- ↑ Dağlıq Qarabağ: hadisələrin xronikası
- ↑ Ağdam rayonunun 10 cəbhəyanı kəndinə təbii qaz verilib
- ↑ Hüseynqulu Ağaməmmədov
Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
- Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. III cild. Bakı, 1979
- Orxan Məmmədov (Baharlı). Ağdamın adlı-sanlı pedaqoqları, alimləri. Bakı, Sabah, 2001
Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]
- http://azpress.az/index.php/index.php?lang=az§ionid=news&id=13954
- http://www.agdam-ih.gov.az/page/15.html
- https://www.youtube.com/watch?v=4ExmuCZjLLE
- https://www.youtube.com/watch?v=TyvmtI6r3Tg
- https://www.youtube.com/watch?v=tsYryQS9Stg
- https://www.youtube.com/watch?v=FgRg0WU53Wg
- https://www.youtube.com/watch?v=6BW2nJzZ8hk
- https://www.youtube.com/watch?v=AJ1QijxnCr4
- https://www.youtube.com/watch?v=9bZblhuc6qQ
- https://www.youtube.com/watch?v=FgRg0WU53Wg
