Qazaxıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası
 | Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə kateqoriyalar əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Qazaxıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası Qazaxıstan MSSR | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1925–1936 | |||||||||
 | |||||||||
 | |||||||||
| Paytaxtı | Qızılorda (1925-1927) Almatı (1927-1936) | ||||||||
| Tarixi | |||||||||
• Yaranması | 1925 | ||||||||
• Süqutu | 1936 | ||||||||
| Ərazisi | |||||||||
• Ümumi |
| ||||||||
| |||||||||
Qazaxıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası (qaz. Qazaq Aptonom Sotsijalistik Sovettik Respublikasь, Qazaƣьstan, qaz Қазақ Автономиялы Социалистік Кеңестік Республикасы, Қазақстан) - Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikası (RSFSR) tərkibində 1925-1936 illər arası mövcud olmuşdur.
Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qazaxıstan MSSR ilk dəfə 26 avqust 1920-ci ildə Qırğızıstan MSSR olaraq (indiki müstəqil Qırğızıstan dövlətinin ərazisindəki Qara-Qırğız Muxtar Vilayəti ilə dəyişik salınmamalıdır) yaradılmış və RSFSR-in bir hissəsi olmuşdur. Rusiya inqilabından əvvəl Rusiyada qazaxlar "Qırğız-Qazax" və ya sadəcə "Qırğız" olaraq tanınırdı.[1] Bu təcrübə erkən sovet dövründə də beləcə davam etdi və beləliklə, Qırğızıstan MSSR qazaxların milli respublikası oldu. Lakin, 15-19 iyun 1925-ci ildə 5-ci Sovet Qazaxıstanı Konqresi Qazaxıstan Muxtar Sosialist Sovet Respublikası adını dəyişmək qərarına gəldi. Keçmiş Qırğızıstan MSSR paytaxtı Ağməscid Qazaxıstan MSSR-in paytaxtı olaraq saxlanılmış, lakin adı Qızılorda olaraq dəyişdirilmişdir.[2] 1927-ci ildə Almatı şəhəri MSSR-in yeni paytaxtı kimi təyin edildi.
Sahə və Əhali[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sahəsi ( 1 yanvar 1933 ) 2 853 min kv. km. idi. 1 yanvar 1931-ci kimi 7,260 milyon əhali (o cümlədən 1926-cı il siyahıyaalmasına əsasən ərazi qeydiyyatı olan 9112 nəfər) qeydə alınmışdır.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ The 1911 Encyclopædia Britannica: "Kirghiz" (scanned version) (ing.)
- ↑ Grigol Ubiria. Soviet Nation-Building in Central Asia: The Making of the Kazakh and Uzbek Nations. Routledge, 2015. p. 124. ISBN 9781317504351 (ing.)