Qorosun xan
 | Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Qorosun xan - türk və altay mifologiyasında "çiçək xəstəliyi" ilahı. Bir növ tibb tanrısı olaraq qəbul edilir. Qoroğsun və ya Qoroson da deyilir. Akbuğanın əmri altındadır və onun köməkçilərindən biri olaraq görünür. Xəstəlikləri yaxşılaşdırar. Türk düşüncəsinin ən incəlikli anlayışlarından biridir. Hər nə qədər nəzərdə tutulan çiçək xəstəliyi olsa da; çiçək doğumu, gözəlliyi və sevgini, təbiəti işarələr. Adın içindəki qorumaq mənası ilə bütün bunlar bir araya gətirildiyində sevginin, doğumun, incəsənətin, təbiətin qorunmasının əhəmiyyəti vurğulanır. Bunlara əlavə olaraq çiçək xəstəliyi deyilən və köhnə dövrlərdə kifayət qədər təhlükə göstərən bir narahatlığın adı da bədəndə çiçək kimi açıp ortaya çıxdığı üçün bu şəkildə xatırlanar. Türklərə görə "Çiçək Sayrılığı" yeddi növdür (yeddi qardaşdır). Bu xəstəlikdən qorunmaq üçün Qorosun xandan kömək istənilir. Nur üzlü bir qocadır.
Etimologiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Söz "Kor" (atəş) kökündən törəmişdir. Qorumaq felindən gəlir. Xorsun sözü Yakut dilində cəsarət deməkdir.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)