Qriqori Casoxov
| Qriqori Casoxov | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 14 (26) avqust 1880 |
| Vəfat tarixi | 18 oktyabr 1918 (38 yaşında) |
| Fəaliyyəti | yazıçı |
Qriqori Casoxov (oset. Дзасохты Гиго, 14 (26) avqust 1880 – 18 oktyabr 1918) — Osetiya ictimai xadimi, publisist və müəllim.
Bioqrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
14 avqust 1880-ci ildə Georgievsko-Osetinskoe kəndində (bu gün Kosta Xetaqurov adına kənd) bir kəndli ailəsində anadan olmuşdur. 1895-ci ildə Maykop şəhər məktəbini bitirir, sonra Ardon İlahiyyat Seminariyasına daxil olur. Təhsilini bitirdikdən sonra (1901) Vladiqafqaz real məktəbində müəllim işləməyə başlayır. Daha sonra Rusiyanın cənubunda və mərkəzində müxtəlif yerlərdə çalışır. 1901-ci ildə Ardon İlahiyyat Seminariyasının tövsiyəsi ilə Kazan İlahiyyat Akademiyasına oxumağa göndərilir. Akademiyanı ilahiyyat namizədi dərəcəsi ilə bitirir sonra, Vladiqafqaza ədəbiyyat müəllimliyi etdiyi real məktəbindəki keçmiş iş yerinə qayıdır. Yerli dövri nəşrlərdə çoxsaylı məqalələr dərc etmişdir. Osetiya haqqında məqalələri "Sankt-Peterburq vedomosti" qəzetinin səhifələrində dərc olunmuşdur. 1905-ci ildə Vladiqafqazda bir nömrədə nəşr olunan sosial-demokrat "İskra" qəzetinin redaktoru olur. Bu qəzetin nəşrində iştirakına görə sürgün edilir.
1909-cu ildə Kosta Xetaqurovun yaradıcılığına həsr olunmuş rusca bir məcmuəni öz hesabına Rostov-na-Donuda hazırladır və nəşr etdirir[1]. Bu məcmuədə şairin bir neçə şeiri, tərcümeyi -halı və fotoşəkilləri çap olunmuşdur. 1917-ci ildə doğulduğu kənddə məktəbə direktor təyin edilir. 18 oktyabr 1918-ci ildə isə dünyasını dəyişir.
1970-ci ildə Leninqrad Dövlət Universitetinin professoru Xazbi Bulatsev, fəaliyyətinə dair ilk ədəbi material olan Vladiqafqak "İr" nəşriyyatında Qriqori Casoxovun ölümündən sonra yazdığı məqalə və oçerklər toplusunu nəşr etdirir. Bulatsev məqalələrində Casoxovun Menşevik olduğuna dair fərziyyələrlə mübarizə aparır (belə bir məlumat yoxdur, Bulatsev deyir)[2].
Kosta Xetaqurov adına kənddə Qriqori Casoxovun büstü qoyulmuşdur.
1985-ci ilin mart ayından etibarən respublika mərkəzi Çerkessk inqilabdan əvvəlki Poçtovaya (o illərdə bu küçədə olan kənddə ilk poçt şöbəsi ilə əlaqəli) adı olan küçə, görkəmli Osetiya pedaqoq və publisistinin adını daşıyır[3].
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Игорь Дзантиев. Романтик, боровшийся с суровой действительностью Arxivləşdirilib 2018-10-29 at the Wayback Machine
- ↑ Булацев Хазби Сергеевич. Избранное: статьи, рецензии, рассказы, письма. СПб: Изд-во СПбГУ, 2018.
- ↑ "Cherkessk.SU : Исторический Черкесск : Энциклопедия : ДЗАСОХОВА улица" (rus). www.cherkessk.su. 2018-04-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-04-03.
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Жизнь и творчество: учёный, педагог, публицист, издатель, революционер, общественный деятель, Владикавказ, Проект-Пресс, 2011, 399 с.
- Булацев Х. С., Гиго Дзасохов — публицист-революционер, 1880–1918, Орджоникидзе, Ит, 1982
- Дзасохов Григорий (Гиго) Иванович// Бибоева И. Г., Казиты М. Р., Писатели Осетии, библиографический справочник, Владикавказ, Ир, 2015, стр. 59–61, ISBN 978-5-7534-1499-01
- Тотоев М. С., Прогрессивные педагогические взгляды Гиго Дзасохова, Очерки истории культуры и общественной мысли в Северной Осетии в начале XX века (1903–1917 гг.). Орджоникидзе: "Ир", 1968.