Rəqəmsal bankçılıq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Rəqəmsal bankçılıq — bank xidmətlərinin internet üzərindən çatdırıldığı onlayn bankçılığa keçid üçün daha geniş kontekstin bir hissəsidir. Ənənəvi bankçılıqdan rəqəmsal bankçılığa keçid tədricən olub və davam edir. Rəqəmsal bankçılıq yüksək səviyyəli proseslərin avtomatlaşdırılmasını və veb-əsaslı xidmətləri əhatə edir və bank məhsullarını çatdırmaq və əməliyyatları təmin etmək üçün institutlararası xidmət tərkibinə imkan verən API-ləri əhatə edə bilər. O, istifadəçilərə masaüstü, mobil və ATM xidmətləri vasitəsilə maliyyə məlumatlarına daxil olmaq imkanı verir.[1]

Təsvir[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rəqəmsal bank onlayn bankçılıq və ondan kənarda olan virtual prosesi təmsil edir. Başdan sona bir platforma olaraq, rəqəmsal bankçılıq istehlakçıların gördüyü cəbhəni, bankirlərin serverləri və idarəetmə panelləri vasitəsilə gördükləri arxa tərəfi və bu qovşaqları birləşdirən ara proqram təminatını əhatə etməlidir. Nəhayət, rəqəmsal bank bütün xidmət platformalarında bankçılığın bütün funksional səviyyələrini asanlaşdırmalıdır. Başqa sözlə, o, baş ofis, filial, onlayn xidmət, bank kartları, bankomat və satış məntəqəsi maşınları ilə eyni funksiyaları yerinə yetirməlidir.

Rəqəmsal bankçılığın sadəcə mobil və ya onlayn platformadan daha çox olmasının səbəbi onun orta proqram həllərini ehtiva etməsidir. Middleware əməliyyat sistemləri və ya verilənlər bazalarını digər proqramlarla birləşdirən proqramdır. Risklərin idarə edilməsi, məhsul inkişafı və marketinq kimi maliyyə sənayesi şöbələri də həqiqətən tam rəqəmsal bank hesab olunmaq üçün orta və arxa hissəyə daxil edilməlidir. Təhlükəsizliyi və hökumət qaydalarına uyğunluğu təmin etmək üçün maliyyə institutları ən son texnologiyaların önündə olmalıdır.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rəqəmsal bankçılığın ən erkən formaları 1960-cı illərdə istifadəyə verilmiş bankomatların və kartların yaranmasına gedib çıxır. İnternet 1980-ci illərdə erkən genişzolaqlı şəbəkə ilə yarandığı üçün rəqəmsal şəbəkələr erkən onlayn kataloqlar və inventar proqram sistemləri üçün ehtiyacları inkişaf etdirmək üçün pərakəndə satıcıları təchizatçılar və istehlakçılarla birləşdirməyə başladı.[2]

1990-cı illərdə İnternet geniş şəkildə əlçatan oldu və onlayn bankçılıq normaya çevrilməyə başladı. 2000-ci illərin əvvəllərində genişzolaqlı internet və elektron ticarət sistemlərinin təkmilləşdirilməsi müasir rəqəmsal bankçılıq dünyasına bənzəyir. Növbəti onillikdə smartfonların yayılması bankomatlardan kənarda əməliyyatlar üçün qapı açdı. İstehlakçıların 60%-dən çoxu indi öz smartfonlarını rəqəmsal bankçılıq üçün üstünlük təşkil edən üsul kimi istifadə edir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "What is Digital Banking?". 2022-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-21.
  2. Bankçılıq Tarixi: Hərtərəfli İstinad Mənbəsi və Bələdçisi. CreateSpace Müstəqil Nəşriyyat Platforması. Kelman, James. ISBN 978-1523248926.