Rum rəqəmləri

Roma say sistemi — qədim Romada istifadə edilən say sistemi. Sistem qədim dövrlərdən istifadə edilmiş, orta əsrlərdə müəyyən qədər dəyişdirilmiş və müasir vəziyyətə düşmüşdür.

Bu sistemdə rəqəmləri müvafiq hərflərlə əvəz edirlər. Roma rəqəmləri əsasən nömrərlənmiş siyahılarda, siferblatlarda, tarixlərin və s. yazılmasında istifadə olunur.

Simvollar

Simvol	Qarşılığı
S	0.5 (yarım) (Latınca:Semis)
I	1 (bir) (Latınca:mono)
V	5 (beş) (Latınca:penta)
X	10 (on) (Latınca:deka)
L	50 (əlli) (Latınca:quinquaginta)
C	100 (yüz) (Latınca:Centum)
D	500 (beş yüz) (Latınca:quingenti)
M	1000 (min) (Latınca:Mille)

Roma rəqəmlərinin yazılışında 7 simvoldan istifadə olunur

Bu simvollar təkraralanma üsulu ilə Ərəb rəqəmlərinin yazılmasında istifadə olunur. Lakin bəzi hallarda qısalaşdırmaq üçün yerdəyişmədən də istifadə olunur. Məsələn 4 rəqəmi qısa olması üçün onu IIII yox IV kimi yazırlar; 40 rəqəmi də həmçinin XXXX yox, XL kimi yazılır. 5 milyondan yuxarı rəqəmlərin yazılışı müxtəlif cür olur.

Roma rəqəmləri

Rəqəm	Rum rəqəmi
1	I
2	II
3	III
4	IV
5	V
6	VI
7	VII
8	VIII
9	IX
10	X
15	XV
20	XX
25	XXV
30	XXX
35	XXXV
40	XL
45	XLV
50	L
55	LV
60	LX
65	LXV
70	LXX
75	LXXV
80	LXXX
85	LXXXV
90	XC
95	XCV
100	C
200	CC
500	D
600	DC
900	CM
1000	M
1500	MD

Bəzi sayılar

• XIV = 14
• XXIV = 24
• XXXII = 32
• XLVIII = 48
• LX = 60
• LXVIII = 68
• XCVI = 96
• CLIX = 159
• CCXVII = 217
• DCCXCIII = 793
• MMMMCDXXXII = 4432

Büyük sayıların görünüşü

Roma rəqəmlərinda, bir sayının min qatını göstərmək üçün simvolun üzərində bir çizgi , milyon qatını göstərmək üçün isə əlaqədar simvolun üzərində iki çizgi ilə ifadə edilir.

V = 5.000

X = 10.000

L = 50.000

C = 100.000

D = 500.000

M = 1.000.000