Rufulla Abdullayev

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Rufulla Abdullayev
Rufulla Fətulla oğlu Abdullayev
Doğum tarixi (77 yaş)
Doğum yeri Neftçala şəhəri
Vətəndaşlığı Azərbaycan Azərbaycan
Milliyyəti azərbaycanlı
Elmi dərəcəsi Tibb elmləri doktoru
Elmi adı Professor

Rufulla Fətulla oğlu Abdullayev (d.21 yanvar 1947, Neftçala ş.) — Həkim-kardioloq, Tibb elmləri doktoru (1992), Professor (1996).

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rufulla Fətulla oğlu Abdullayev 1947-ci il yanvarın 21-də Neftçala şəhərində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. Rufulla Abdullayev Neftçala şəhəri 1№li orta məktəbini 1964-cü ildə qızıl medalla bitirmiş və həmin ildə Azərbaycan Tibb Universitetinin müalicə-profilaktika fakültəsinə daxil olmuşdur.[1]

Fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

1970-ci ildə R.F. Abdullayev bu universiteti fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 1970-1972 ci illərdə Rusiyanın Leninqrad şəhərində ( indiki Sankt-Peterburq) SSRİ Silahlı Qüvvələri sıralarında hərbi həkim işləmişdir. 1973-1975-ci illərdə R.F.Abdullayev Bakıya qayıdaraq Azərbaycan Tibb Universitetinin Daxili xəstəliklər kafedrasının klinik ordinatoru olmuşdur.

1975-ci ildən 1980-ci ilə qədər Bakı şəhəri 5№li klinik xəstəxanasında həkim-terapevt və şöbə müdiri vəzifəsində çalışmışdır. R.F.Abdullayev 1980-ci ildən başlayaraq indiyə qədər yeni yaradılmış C.Abdullayev adına ET Kardiologiya İnstitutunda kiçik elmi işçi, sonra isə böyük elmi işçi vəzifəsində fəaliyyət göstərmişdir. Hal-hazırda həmin institutun Ürəyin xronik işemik xəstəliyi və aritmiyalar şöbəsinin müdiridir.

1973-1994-cü illərdə Azərbaycan Tibb Universitetinin Daxili xəstəliklərin propedevtikası-2 kafedrasında tədis işi ilə məşğul olmuş, 1996-2005-ci illərdə isə həmin kafedrada professor vəzifəsində çalışmış, mühazirələr oxumuş və praktik məşğələlər aparmışdır. R.F.Abdullayevin şəxsi səyi və rəhbərliyi altında 1975-ci ildə 5№li şəhər klinik xəstəxanasında kəskin ürək-damar xəstəliklərinin müalicəsi məqsədi ilk dəfə olaraq intensiv terapiya bloku yaradılmış, miokard infarktının müalicəsi təkmilləşdirilmiş və nəticədə bu xəstəlikdən ölüm halları xeyli azalmışdır. Həmin ildə R.F.Abdullayev Respublikada ilk dəfə olaraq ürək aritmiyalarının (səyrici aritmiyanın) müalicəsi məqsədi ilə defibrilyasiya metodunu tətbiq etmişdir.

Elmi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Elmi fəaliyyətinin əsas istiqamətləri ürəyin xronik işemik xəstəliyinin və ürək aritmiyalarının diaqnostikası, müalicəsi,proqnozu və qəfil ölüm problemləri olmuşdur. R.F.Abdullayev Respublikada ilk dəfə olaraq kardioloji praktikada dərman təsirinə refrakter olan aritmiyaların müalicəsində helium-neon lazer terapiyası, ürəyin işemik xəstəliyinin və aritmiyaların diaqnostikası və müalicəsinin qiymətləndirilməsində elektrokardioqrafik Holter monitoru, trans-telefon elektrokardioqrafiya yayımını və müxtəlif diaqnostik yükləmə sınaqlarını tətbiq etmişdir. O, ürək aritmiyalarının və qəfil ölümün patogenezində, profilaktikasında və müalicəsində əsas rol oynayan miokardın elektrik qeyri-sabitlik risk amilləri konsepsiyasının müəllifidir. Bu konsepsiyanın əsas mahiyyətini aritmiyaların yaranmasında funksional, miokardial, koronar, elektrofizioloji və genetik amilləri nəzərə alan inteqrativ yanaşma təşkil edir.

R.F.Abdullayevi rəhbərlik etdiyi elmi işlərin əsas mövzusunu mitral qapağın prolapsı zamanı ürəyin ritm pozulmalarının patogenezində qulaqcıq natriumuretik peptidin rolunun öyrənilməsi, sabit stenokardiya zamanı işemik prekondisionerləşmə fenomeninin kardioprotektiv təsirinin öyrənilməsi, ürəyin işemik xəstəliyinin ağrısız işemiyası zamanı miokardın elektrik qeyri-sabitlik amillərinin tətqiqi, sabit gərginlik stenokardiyası zamanı beyin natriumuretik peptidin miokardın funksional vəziyyətindən və aritmiyaların ağrılıq dərəcəsindən asılı olaraq qanda olan səviyyəsinin öyrənilməsi, innovasion preparat olan İvabradinin klinik effektivliyinin qiymətləndirilməsi, endotelin funksional vəziyyətinin tədqiqi və qanda endotelin-1 in səviyyəsinin öyrənilməsi və maqnezium preparatlarının endotelin dizfunksiyasına və stenokardiyanın klinik gedişinə olan təsirinin öyrənilməsi təşkil etmişdir. Bu elmi tədqiqatlar R.F.Abdullayevin rəhbərlik etdiyi elmi əməkdaşlar və dessertantlar tərəfindən uğurla yerinə yetirilmiş və nəticədə yüksək elmi-praktik əhəmiyyətli nəticələr əldə edilmişdir. Bu tətqiqatlardan alınan nəticələr kardioloji praktikada geniş surətdə tətbiq edilməkdədir.

2009-ci ildən R.F. Abdullayevin elmi-praktik fəaliyyəti ürəyin işemik xəstəliyinin müalicəsinin təkmilləşdirilməsinə, kardioproteksiya, vazoproteksiya və endotelin dizfunksiyası və komorbidlik problemlərinin öyrənilməsinə həsr olunmuşdur.

R.F.Abdullayev 250-dən artıq elmi əsərin, o cümlədən 1 monoqrafiyanın, 12 praktik tövsiyənin və tədris vəsaitinin, 1 ixtiranın, 12 səmərələşdirici təklifin müəllifidir. Onun rəhbərliyi altinda 7 elmlər namizədi (tibb üzrə fəlsəfə doktoru) hazırlanmışdır. O, Avropa Kardiologiya Cəmiyyətinin və Azərbaycan Kardiologiya Cəmiyyətinin idarə heyətinin, ET Kardiologiya İnstitutunun, Azərbaycan Tibb Universitetinin elmi və müdafiə şuralarının, Azərbaycan “Kardiologiya”jurnalının idarə heyətinin üzvüdür. Respublikamızda və eləcə də xarici ölkələrdə keçirilən simpozium və konqreslərin işində dəfələrlə iştirak və çıxışlar etmişdir.

İxtirası[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Gərginlik stenokardiyasının müalicə üsulu[2]

Təltif və mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Səhiyyə əlaçısı
  • Akademik Yusif Məmmədəliyev adına medal — 2007.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "ABDULLAYEV Rufulla Fətulla oğlu". 2022-08-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-29.
  2. "Способ лечения стенокардии напряжения". 2019-07-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-08.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]