Ruprext qərənfili

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Ruprext qərənfili
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Ruprext qərənfili
Beynəlxalq elmi adı
  • Dianthus ruprechtii

Ruprext qərənfili (Elmi adı - Dianthus ruprechtii Schischk. ) — IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Nəsli kəsilməyə həssas olanlar” kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir, Qafqazın endemik növüdür. [1]

Qısa morfoloji təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çoxillik su bitkisidir. Gövdələri düz, 20—35 (50) sm hündürlükdədir. Yarpaqları qalxan, oturan, xətvari, 1,5-2 mm enində, bizvari—sivriləşmiş, tünd – uclu, kənardan nahamar, əsasında 6-8 mm uzunluqda qınla bitmişdir. Çiçəkləri oturaq gövdənin yuxarı hissəsində sıx yığılmış haldadır. Kasacıq 15—17 mm uzunluqda, silindrik şəkildə, tünd-qara, bənövşəyi rəngdədir. Yumurtavari,lansetli, iti dişlidir. Yarpaq ayası tünd, tərs – yumurtavari, 4-5 mm uzunluğunda, kənarları dişlidir.[2]

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çiçəkləmə--meyvə əmələgətirmə dövrü iyun-iyul (avqust) aylarına təsadüf edir. Toxumla çoxalır. Subalp qurşağında, çəmənlərdə, taxıl, müxtəlifotlu quruplaşmalarda rast gəlinir, quraqlığa nisbətən davamlı, işıqsevəndir.[3][4]

Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Böyük Qafqazın Quba hissəsi (Quba rayonu- Qonaqkənd və Hapıt kəndləri arası).

Sayı və tendensiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Populyasiyanın sayı azalır, yaşama ərazisi məhdudlaşır, antropogen amillər azalma təhlükəsini artırır.[5]

Məhdudlaşdırıcı amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Otarılma, tapdalanma, biçənək.

Mühafizə tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xüsusi qorunma tədbirləri aparılmır. Yeni yayılma yerlərinin aşkar edilməsi, toxumlarının toxum banklarında saxlanılması, introduksiya, bitdiyi əraziilərin nəzarətə alınması.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Arxivlənmiş surət". 2017-05-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-16.
  2. Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı Nadir və nəsli kəsilməkdə olan növlər. 2-ci nəşr. Bakı-2013
  3. Флора Азербайджана, 1953
  4. Флора СССР, 1935
  5. Məmmədov Q., Yusifov E., Xəlilov M., Kərimov V., 2012

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]