Rusiya milli parkların siyahısı
2015-ci ilin sonuna Rusiyada 49 milli park fəaliyyət göstərirdi,[1] ümumi sahəsi 21.29 milyon hektar, ya da dəniz əraziləri istisna olmaqla 14,12 milyon hektar, bu Rusiyanın ümumi ərazisinin 0,82% -ni təşkil etdi.[1] 2016–2019-cu illərdə onların ümumi sayı 62-yə çatmışdır.
Rusiyada Milli parkların yaranma tarixi
[redaktə | vikimətni redaktə et]SSRİ-də ilk milli park — Laxemaa — 1971-ci ildə Estoniya SSR-də qurulmuşdur.[2][3][4] 1981-ci ildə milli parkların hüquqi statusu dövlət təbii milli parkları (DTMP) haqqında nümunə tənzimlənməsinin meydana çıxması ilə müəyyən edildi.[5][6]
1983-cü ildə Rusiyada ilk DTMP-lər meydana gəldi: Soçi və Losiniy ostrov. 1990-cı ilin sonlarında ölkənin ən mənzərəli və məşhur turizm bölgələrində 11 park təşkil edildi.[5]
Rusiyada milli parklar şəbəkəsinin sürətlə genişlənməsi 1991–1994-cü illərdə baş verdi: 1994-cü ilin sonunda onların sayı 27 ədədə çatdı.[5] Eyni dövrdə tənzimləyici baza yenidən quruldu: 1981-ci il müddəasını əvəz edən Rusiya Federasiyasının milli təbii parkları haqqında müddəa[7] qəbul edildi. 1995-ci ildə xüsusi qorunan təbii ərazilər haqqında Federal Qanun qəbul edildi,[8] bu günə qədər qüvvədədir.
Sonrakı illərdə milli parkların sayında artım tempi azaldı. Sonuncusu Krım Milli Parkı (2018) quruldu. Fəaliyyətdə olan milli parkların ümumi sayı 55-ə çatdı. Milli parklar Federal Dövlət Büdcə Qurumuna tabe olan Federal Meşəçilik Agentliyi (rus. Рослесхоз) tərəfindən idarə olunur.
Xəritə
[redaktə | vikimətni redaktə et]Mövcud parklar
[redaktə | vikimətni redaktə et]Aşağıda Rusiya Federasiyasında yerləşən milli parkların siyahısı göstərilmişdir. Rusiya Federasiyasının qanunvericiliyinə görə, milli parklar xüsusi mühafizə olunan təbiət ərazilərinin növlərindən biridir (XMOƏ).
İstinadlar
[redaktə | vikimətni redaktə et]- ↑ 1 2 Государственный доклад «О состоянии и об охране окружающей среды Российской Федерации в 2016 году». Москва: Минприроды России. 2017. səh. 760.
- ↑ Национальные парки и заказники (PDF). М.: Мысль. 1991. səh. 352.
- ↑ "Lahemaa rahvuspark | Eesti kaitsealad" (eston). kaitsealad.ee. 2018-07-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-06-30.
- ↑ "Национальные парки Эстонии" (rus). reserves-park.ru. 2018-07-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-06-30.
- ↑ 1 2 3 Максаковский, 2002
- ↑ "Постановление Госплана СССР и ГКНТ от 27 апреля 1981 г. № 77/106 «Об утверждении типовых положений о государственных заповедниках, памятниках природы, ботанических садах и дендрологических парках, зоологических парках, заказниках и природных национальных парках»". 2015-04-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-24.
- ↑ "Постановление Правительства РФ от 10.08.1993 № 769 «Об утверждении Положения о национальных природных парках Российской Федерации»". 2015-04-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-24.
- ↑ "Федеральный закон от 14.03.1995 № 33-ФЗ «Об особо охраняемых природных территориях»". 2015-04-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-24.
Ədəbiyyat
[redaktə | vikimətni redaktə et]- Максаковский Н. В. Развитие сети национальных парков в России (дополнительные материалы к Стратегии управления национальными парками России). М.: Издательство Центра охраны дикой природы. 2002. səh. 36.