Süzərlər
Süzərlər | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
_(cropped_version).jpg) Süzərlər | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Aləmi: | Heyvanlar | |||||||||||
| Yarımaləm: | Eumetazoylar | |||||||||||
| Tip: | Xordalılar | |||||||||||
| Yarımtip: | Onurğalılar | |||||||||||
| Sinif: | Quşlar | |||||||||||
| Yarımsinif: | Yenidamaqlılar | |||||||||||
| Dəstə: | Sərçəkimilər | |||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| Certhiidae L., 1758 | ||||||||||||
| ||||||||||||
Süzərlər (lat. Certhiidae ) — Sərçəkimilər dəstəsinə aid cins
Haqqında[redaktə | mənbəni redaktə et]
Çox xırda quşları birləşdirir. Dimdiyi nazik, uzun, aşağıya əyilmişdir. Lələklənməsi yumşaq, ayaqları gödəkdir. Barmaqları uzun, caynaqları itidir. Ağac gövdələrinə asanlıqla çıxır, qabığın çatlarından əldə etdiyi cücülərlə qidalanır. Azərbaycanda yeganə süzər cinsinin 2 növü vardır. [1]
Adi süzər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Adi süzər - (lat. - C.familaris L. ). Azərbaycan faunasına iki yarımnövü daxil olur. Lənkəran təbii vilayətində yaşayan İran və qalan meşələrdə məskunlaşmış Qafqaz yarımnöləri. Bədəninin üst tərəfi qonurumtul-qəhvəyi, uzununa ağımtıl çilli, altı – ağdır. Qanadları və quyruğu köndələn açıq zolaqlıdır. Tək-tək cə ya cütlərlə gəzir. Səsi sakit nəğməsi cingiltili cəh-cəh şəklindədir. Arealı Avropa, Asiya, Şimali Amerikadır. Meşələrdə, parklarda və köhnə ağacları olan bağlarda məskunlaşır. Oturaq həyat tərzi keçirir. Yuvasını koğuşda və ya ona bənzər örtülü yerdə qurur. Apreldə və iyunda 7 ağ, qırmızı-qəhvəyi xalları olan yumurta qoyur. Mövsüm ərzində iki dəfə çoxalır. Qışda ovalıqlara enir. Cücülər və onların sürfələri ilə qidalanır.[2]
Qısabarmaq süzər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qısabarmaq süzər – (lat. - C.brachydactyla Brehm ). Azərbaycan hüdudlarında, Astara rayonunda Kiçikasiya yarımnövü aşkar edilmışdir. Adi süzərə çox oxşayır, ancaq qaşları və bədəninin altı ağ, qarnında və böyürlərində qara-qonur çalar vardır. Arxa barmağının caynağı 7,5 mm-dən uzun deyildir. Ağac gövdələrində tək-tək və ya cütlərlə olur. Növün arealı Avropa, Şimal-Qərbi Afrika, Türkiyə, güman ki, İranın şimal – qərbidir. Oturaq yaşayır, ancaq qışda köçmələr edir. Respublikada statusunun müəyyənləşməsi üçün əlavə materiallara ehtiyac duyulur. [3]
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycan heyvanlar aləmi. III cild, Onurğalılar. Bakı «Elm». 2004 - 620 s.