Sezar amanitası
Sezar amanitası (Elmi adı - Amanita caesarea) — IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Nadir növdür.[1]
Qısa morfoloji təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Meyvə cismi torpaqda inkişaf edir. Cavan meyvə cismi yumurtavari, ağ örtüyə malikdir. Yetişdikdə yuxarı hissədə partlayır və papaqcıq xaricə çıxaraq böyüyür. Papaqcıq 10-15 sm diametrindədir, sıx, lətlidir, yarımdairəvi, sonradan bir qədər qabarıq, alov və ya çəhrayımtıl-qırmızı rənglidir, səthində tez qopan ağ, iri ziyilləri vardır, kənarları zolaqlıdır. Lövhələri sıx, oxralı sarı, quruyanda solğunlaşandır. Ayaqcıq 8-15 x 1.5-2 sm, oxralı-sarı, silindirik, əsası şişkindir, volva ağ, torbaya bənzərdir, ağ rəngli, sərbəst, kənarı dilimlidir. Ayaqcıqda olan halqa enli, sallanmış, üstü hamar, altı zolaqlı, sarımtıldır. Yeməlidir. [2] [3][4][1]
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Simbiotrofdur, Quercus və Carpinus cinslərinin növləri ilə mikoriza əmələ gətirir. Oktyabr –noyabr aylarında palıd-vələsli meşələrdə rast gəlinir. [2] [3][1][4]
Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hirkan meşələrində, Lənkəran, Astara ərazisidir. [4][5][1]
Sayı və tendensiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Populyasiyasıyanın sayı azdır. [5][1][4]
Məhdudlaşdırıcı amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]
İqlim şəraitinə və torpağınkimyəvi tərkibinə yüksək seçici tələbkarlıqdır. [5][1][4]
Mühafizə tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər aparılmır. Populyasiyanın vəziyyəti nəzarət altında saxlanmalıdır. Göbələyin biologiyası və ekologiyasının ətraflı öyrənilməsi məqsədəuyğundur. [5][1][4]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 "Arxivlənmiş surət". 2017-05-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-10.
- ↑ 1 2 Васильков Б.П. 1955;
- ↑ 1 2 Ağayeva D.N., Sadıqov A.S., 2009;
- ↑ 1 2 3 4 5 6 Azərbaycan Respublikasının Qırmızı kitabı Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri II nəşr, Bakı-2013
- ↑ 1 2 3 4 . Tərtibçilərin məlumatları.