Sivriyarpaq aktinidiya
| Sivriyarpaq aktinidiya | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Actinidia arguta | ||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
| Elmi adı | ||||||||||||||||
| Actinidia arguta | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Təbii yayılması[redaktə | əsas redaktə]
Saxalində,Kuril adalarında,Koreya və Yaponiyanın iynəyarpaqlı meşələrində bitir.Uzaq Şərq meşələrinin ən iri,oduncaqlı lianasıdır.
Botaniki təsviri[redaktə | əsas redaktə]
25 m hündürlüyə çatan bitkidir.Gövdəsi möhkəm oduncaqlaşmış,diametri 10-15 sm-ə çatır.Kürəvi,yumurtavari yarpaqları üstdən dərivari,tünd-yaşıl,15 sm uzunluğunda,10 sm enində olur.Çiçəkləri ikievlidir.Zoğları hamar,açıq-bozdur.İyun-iyul aylarında çiçəkləyir.Meyvələrin uzunluğu 1,5-3 sm,eni 1,2-2,7 sm,müxtəlif formalı-uzunsov,şarşəkilli,yumrudur,yetişmiş meyvələri tünd-yaşıl,şirin,dadlıdır.Meyvələrin yetişməsi-sentyabrın axırlarından oktyabrın ortalarınadəkdir.Toxumla və vegetativ üsulla çoxalır.Vegetativ çoxaldılmada qələmlərin kökatma müddəti 20-25 gündür.
Ekologiyası[redaktə | əsas redaktə]
Əlverişli şəraitdə 100 ilə qədər yaşayır.Qışadavamlılığı yüksəkdir.Torpağın nəmişliyinə çox tələbkardır.Kölgəyə,tüstüyə və qazadavamlılığı ortadadır.Günəş yanıqları ilə zədələnir.
Azərbaycanda yayılması[redaktə | əsas redaktə]
Respublikanın yarımrütubətli Şəki-Zaqatala və Lənkəran-Astara bölgələrində mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi[redaktə | əsas redaktə]
Sentyabr-oktyabr aylarında yetişmiş yaşıl-sarı meyvələri bitkiyə dekorativlik verir.Şaquli yaşıllaşdırmanın bütün növləri üçün (çəpər,çardaq və s.) perspektivlidir.