Sumqayıtçay daşqını (2010)
Sumqayıtçay daşqını (2010) — 2010-cu ilin may ayında Abşeron yarımadasının şimal-qərbində baş vermiş daşqın. Daşqın Sumqayıtçayın qəfil daşması və yatağını basması ilə meydana gəlmişdir. Başlanğıcını Şamaxı rayonundan götürərək Xəzər dənizinə tökülən çayın uzunluğu 198 km, hövzəsinin sahəsi isə 1751 km²-dir. Başlanığıcını Gülümdostudağından (2000 m) götürən çay Sumqayıtçay adını Qozlu və Çikilçayın birləşməsindən sonra alır. Az sulu olması və mənsəbə yaxın qumsal ərazidən axması suyunun süzülməsi effektini yaradır. Bu səbəbdən insanların hafizəsində bu çayın daşması nadir hadisədir. Axımı əsasən yağış (90%) sularından əmələ gəlir. Orta illik su sərfi 1,34 kub m/san olan çayın daşqın zamanı bu rəqəmi on dəfələrlə aşması ehtimal edilir.
Fəsadları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Daşqın baş verən zaman çayın hündürlüyünün 5 metrə[1] çatmışdır. Nəticədə çayın yaxınlığından axdığı Pirəşükül kəndin girişindəki körpü yuyularaq tamamilə yararsız vəziyyətə düşmüşdür. Yolu su basdığından kəndə giriş alternativ mənbələrlə təmin edilmişdir. Daşqın nəticəsində kənddə yerləşən evləri lilli su basmış, su xətləri də sıradan çıxmışdır.
Nəticələri və onun aradan qaldırılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Çayın axdığı ərazinin az məskunlaşmış bölgə olması xoşa gəlməz insan tələfatının qarşısının alınmasına səbəb olmuşdur. Daşqının fəsadlarını aradan qaldırmaq üçün əhalinin suya olan tələbatını ödəmək məqsədi ilə əraziyə xüsusi maşınlarla içməli su gətirilmiş, elektrik xətləri bərpa edilmiş, ağır texnikanın köməyi ilə kəndə əsas girişdən hərəkət təmin edilmiş və çay kənarında bəndvurma işləri görülmüşdür.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Sumqayıtçaydakı daşqın" (az.). 2020-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 aprel 2017.