Tanaat məbədi
| Tanaat kilsəsi | |
|---|---|
 | |
| Ölkə |
 Ermənistan |
| Yerləşir | Sünik mərzi, Tasik kəndi |
| Aidiyyatı | EQK |
| Tikilmə tarixi | IV-V əsrlər |
Tanaat məbədi — Zəngəzur mahalının Qarakilsə rayonu ərazisində Ərəfsə (3 iyul 1968-ci ildən Arevis) kəndi ilə Təzəkənd (3 iyul 1968-ci ildən Tasik) kəndləri arasında, yüksək dağlıq ərazidə yerləşən qədim məbəd qalığı.[1]
Bölgədə xristianlığın ilk dövrlərinə (IV-V əsrlərə) aid olan məbəd yarımdağılmış vəziyyətdədir. Məbəd qırmızı daşdan inşa edildiyi üçün yerli azərbaycanlı əhali onu həm də Qırmızı kilsə adlandırmışdır. Tədqiqatçıların fikrinə görə bölgədə xristianlığın yayılmasına qədər abidə atəşpərəstlik məbədi olmuşdur.[2] "Sünik tarixi" əsərinin müəllifi Stepan Orbeliana (XIII yüzil) görə isə məbəd 491-ci ildə tikilmişdir.
Tanaat məbədi Tatev monastırından sonra bölgədə ikinci ruhani mərkəzi olmuşdur. 1975-ci ildə məbəd ermənilər tərəfindən bərpa olunarkən köhnə məbəd xarabalıqları arasından Urartu çarı I Argiştiyə məxsus daş kitabənn tapılması haqqında xəbər yayılmışdır.
Məbədin ətrafında XIII-XVII əsrlərə aid xaçdaşlar, qəbiristanlıq, qala xarabalıqları və s. abidə qalıqları vardır. Məbədin yerləşdiyi ərazi qədimdən türk-oğuz boylarının vətəni olmuş, bura, bütövlükdə Zəngəzur mahalına ermənilərin ilk kütləvi axını XIX yüzilin əvvəllərində bölgənin Çar Rusiyası tərəfindən işğalından sonra başlamışdır.
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Əziz Ələkbərli. Qərbi Azərbaycan abidələri, 2-ci nəşri (Azərbaycan dilində), Bakı, Nurlan. 2007. archive.org
- ↑ М. Арутунян, С. А. Сафарян – Памятники армянского зодчества, Москва, 1951, ст. 38
Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
- Сисиан (справочник-путоводитель), Ереван, 1987, стр.113-114;
- Ə.Ələkbərli. Qədim Türk-Oğuz yurdu - "Ermənistan" В., 1994, səh. 77-82.