Temirbek Jurqenov
| Temirbek Jurqenov | |
|---|---|
| qaz. Жұргенов Темірбек Караұлы | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1898 |
| Vəfat tarixi | 1939 |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
Temirbek Jurqenov (qaz. Жұргенов Темірбек Караұлы) (1898—1938) — SSRİ-nin görkəmli sovet partiyası və dövlət xadimi. Türküstan və Qazaxıstanda Sovet hakimiyyətinin qurulması və möhkəmləndirilməsi uğrunda mübarizənin üzvü. Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası üzvü, 1920-ci ildən bəri kommunist.
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Noyabr 1898-ci ildə Madeniet bölgəsində, Jalaqaş rayonu [Qızılöqtə bölgəsi (Rusiya İmperiyası). Alimula qəbiləsinin Shomeki qəbiləsindən gəlir[1]. 1913 Alamesek kəndindəki (indiki Qızıl-Orda bölgəsi, Jalaqaş rayonu, Ak-Aryk kəndi) iki illik rus-qazax (qazax internat məktəbi ilə) kişi məktəbini bitirib. 1917 Perovsk şəhərindəki Suxanski adına Rus-Qazax məktəbini bitirib. 1917-ci ildə Ufa Torpaq Tədqiqat Məktəbinə daxil oldu, lakin Vətəndaş müharibəsi səbəbiylə təhsilini tamamlamadı. 1918 - 1920-ci illərdə Turqay şəhərində çıxan "Qazaxıstan mky" qəzetində işləyir, Sovetlərin regional qurultayının hazırlanmasında iştirak edir, İrqiz rayonunun işçiləri ilə Ağ Qvardiyaçılara qarşı döyüşür. Qızıl-Kum traktındakı Alaş-Orda qarşı üsyanın lideri. Kenjeqarinski Volost İnqilab Komitəsinin sədri. 1920 - 1921-ci illərdə İrgiz Rayon İcraiyyə Komitəsinin sədr müavini və sədri. 1923-cü ildə Orenburq işçi fakültəsinin jurnalistika şöbəsini bitirib. 1923 - 1927-ci illərdə Orta Asiya Dövlət Universitetində təhsil alır. Məzun olduqdan sonra ictimai hüquq elmləri üzrə tədqiqatçı kimi qaldı. 1924 - 1926-ci illərdə Universitetdə oxuyarkən Kazak ASSR-in Türküstan Respublikasındakı səlahiyyətli nümayəndəsi kimi fəaliyyət göstərmişdir. Qazaxıstan və Türküstan MSK üzvü. Orta Asiya və Qazaxıstanın milli-dövlət bölgüsündə fəal iştirak etdi. 1926 - 1929-cu illərdə Daşkənddəki Qazaxıstan Pedaqoji İnstitutunun rektoru. 1929-cu ildə Tacikistan SSR Xalq Maliyyə Komissarı. 1930 - 1933-cü illərdə Özbəkistan SSR Xalq Maarif Komissarı.
1933 - 1937-ci illərdə Qazaxıstan SSR Təhsil Naziri (Qazaxıstan ASSR Xalq Təhsil Komissarı). 1933 - 1937-ci illərdə Qazaxıstan BKP (b) regional komitəsinin və onun bürosunun üzvüdür. 1937-ci ilin iyunundan Qazaxıstan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Büro üzvüdür[2].
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Қазақ шежіресі. 2 том. Орта жүз-жан арыс, Теңізбай Үсенбаев,". 2018-11-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-24.
- ↑ Общество «Мемориал», проект «Жертвы политического террора в СССР»