Traqus şorangəsi

Traqus şorangəsi
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superasteridlər Dəstə: Qərənfilçiçəklilər Fəsilə: Pəncərkimilər Yarımfəsilə: Salsoloideae Triba: Salsoleae Cins: Şorangə Növ: Traqus şorangəsi
Beynəlxalq elmi adı
Salsola tragus L., 1756
Şəkil axtarışı ITIS   520950 NCBI   355937

Traqus şorangəsi (lat. Salsola tragus) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin şorangə cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir növüdür. Qafqaz endemikidir.

Qısa morfoloji təsviri

Gövdəsi 10-50 sm hündürlükdə, sarımtıl-yaşıl, yoğunlaşmış, çılpaq birillik bitkidir. Yarpaqları növbəli, qalınlaşmış, sərtvari, təqribən gönvari, güclü tikanlı v əyiləndir. Çiçəkləri təkdir. Çiçəkyanlığı çılpaqdır, meyvələmədə sərtdir, bitişikdir, qanadşəkilli çıxıntıları inkişaf etməmişdir. Toxumları horizontaldır.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Çiçəkləmə və meyvə əmələgətirmə dövrü iyul-oktyabr aylarına təsadüf edir. Kserofit, işıqsevən, duzlaşmaya davamlıdır. Toxumla çoxalır. Düzən ərazilərdə, dəniz sahili psammofit-halofit senozlarının tərkibində tək-tək rast gəlinir.

Yayılması

Kür-Araz ovalığı (cənub hissədə) və Lənkəran ovalığı (Xəzər ətrafında), Abşeron (Zabrat ətrafında), Qobustan (dəmir yolunun yaxınlığında).

Sayı və tendensiyası

Populyasiyası azalır, mənfi təbii və antropogen amillərə həssaslığı gələcəkdə bu təhlükələrin təsirin artması ehtimal etməyə əsas verir.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Xəzər dənizinin səviyyəsinin dəyişilməsi, infrastrukturun inkişafı səbəb olur.

Mühafizə tədbirləri

Mühafizə üçün xüsusi tədbirlər aparılmır . Biotoplarda antropogen və texnogen təsirləri azaltmaq məqsəd ilə yasaqlıqların təşkili populyasiya səviyyəsində genetik tədqiqi, toxumlarının toxum bankında saxlanılması, bərpasını təmin etmək, yeni arealını aşkar etməkdir.