Udomsay əyaləti
| Əyalət | |
| Udomsay | |
|---|---|
| laos ອຸດົມໄຊ | |
 | |
| 20°42′00″ şm. e. 101°49′00″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Laos |
| Daxili bölgüsü | 7 rayon |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Sahəsi | 15370 (10-cu yerdə) |
| Saat qurşağı | UTC+7 |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 307996 (10-cu yerdə) nəfər (2013) |
| Sıxlığı | 17,25 nəf./km² |
| Milli tərkibi | kxmular, laolar, xmonqlar |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Telefon kodu | +856 81 |
|
| |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Udomsay əyaləti (laos ອຸດົມໄຊ) — Laosun şimalında yerləşən əyalətlərdən və ya kxvenqlərdən biridir.
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Əyalət ilk əyalət olan Luanqpxabanq əyalətinin yaranmasından sonra 1976-cı ildə yaradılmışdır. 1987-ci ildə əyalət inzibati mərkəzi Saydan Ban-Naxinə köçürülmüşdür. 1992-ci ildə Paktxa və Pxaudom rayonları Bokeo əyalətinə verilmişdir.[1]
Coğrafiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Əyalətin ümumi sahəsi 15370 km² təşkil edir.[2] Şimaldan Çinlə, şimal-şərqdən Pxonqsali əyaləti ilə, şərqdən və cənub-şərqdən Luanqxabanq əyaləti ilə, cənubdan Saynyabuli əyaləti ilə, qərbdən Bokeo şimal-qərbdən Luanqnamtxa əyalətləri ilə həmsərhəddir. Çinlə sərhəd sahəsinin ümumi uzunluğu 15 kilometr təşkil edir.
Əyalətin relyefi əsasən dağlıq relyefidir. Ərazinin orta hündürlüyü dəniz səviyyəsindən 300 metrdən 1800 metrə qədər təşkil edir. Udomsay ərazisi vasitəsilə 60-dan çox çay axır. Onlardan bəziləri bunlardır: Pxek, Benq, Kor və Nqa. Əyalətin iqlimi mülayim musson iqlimi ilə səciyyələnir. Yağıntıların illik norması bu ərazi üçün 1900 millimetrdən 2600 millimetrə qədər dəyişir. Fevralın və martın orta temperaturları 18-19 °C təşkil edir. Apreldə və mayda isə temperatur qalxmağa başlayır və 31 °C-dən çox təşkil edir.[3]
Əhalisi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Məlumatlara görə 2013-cü ildə əhalinin sayı 307 996 nəfər olmuşdur.[4] Əyalətin ərazisində 14 etnik qrup yaşayır. Əyalətin əhalisinin 60 %-inin ətrafında yaşayan xalqlar olan kxmular və ona yaxın olan etnos xalqları təşkil edir. Əhalinin 25 %-ini laolar, 15 %-ini isə ətrafda yaşayan və etnosları eyni olan xmonqilər təşkil edir. Etnik sayları az olan xalqlara akxa, taydam, pxoynoy və başqa xalqların adlarını misal göstərmək olar.[5]
İllər üzrə əhalinin sayının artıb-azalması dinamikası:
| 1995 | 1996 | 2005 | 2013 |
|---|---|---|---|
| 211 927 | 211 300 | 264 830 | 307 996 |
İqtisadiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]Əyalətin ərazisində duzun, tuncun, sinkin, sürmənin, dəmirin, boz kömürün, kaolinin və başqa faydalı mədənlərin əmələ gəldiyi yataqlar yerləşmişdir.[5] Kənd təsərrüfatı iqtisadiyyatda əhəmiyyətli rolu oynayır. İqtisadiyaytın inkişafına böyük təsir göstərir.
İnzibati bölgü
[redaktə | mənbəni redaktə et]İnzibati bölgü cəhətindən əyalət bir neçə rayonlara bölünmüşdür:
- Benq (4-05)
- Xun (4-06)
- La (4-02)
- Namo (4-03)
- Nqa (4-04)
- Pakbenq (4-07)
- Say (4-01)
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Levinson, Christensen, 2002. səh. 304
- ↑ "Oudomxay Province". Lao Tourism Organization. 2013-05-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-12-01.
- ↑ W. Roder Slash and Burn Rice Systems in the Hills of Northern Lao P.D.R.: Description, Challenges, and Opportunities. International Rice Research Institute, 2001
- ↑ "Oudomxay" (ingilis). World Gazetteer. 2013-05-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-05-10.
- ↑ 1 2 Oudomxay Provincial Tourism Department: Brochure Welcome to Oudomxay Lao PDR In: Reference Library Provincial Tourism Department Oudomxay, Province Administration Oudomxay
Biblioqrfaiya
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Burke, Andrew; Vaisutis, Justine. Laos 6th Edition. Lonely Planet. 1 August 2007. səh. 73. ISBN 978-1-74104-568-0.
- Let's Go Inc. Let's Go Southeast Asia 9th Edition. Macmillan. 13 December 2004. 310–. ISBN 978-0-312-33567-0.
- Levinson, David; Christensen, Karen. Encyclopedia of modern Asia. Charles Scribner's Sons. 2002. səh. 304. ISBN 978-0-684-31242-2.
Mənbə
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Levinson, David; Christensen, Karen. Encyclopedia of modern Asia. Charles Scribner's Sons. 2002. səh. 304. ISBN 978-0-684-31242-2.