Utqaçı

Utqaçı Xan - türk və altay mifologiyasında qurban ilahı. Utkuçı da deyilir. Qurbanları Ülgenə çatdırar. Səmada yaşayır. Ülgene ən yaxın tanrıdır. Şamanlar trans halındaykən gətirdiyi qurbanı alaraq Ülgenə aparar. Çünki şaman ən çox Altınqazıx (Qütb) ulduzuna qədər çata bilər. Geri dönən şamana isə qaz (ehtimalla fikri ilham) hədiyyə edər. Şaman bu qəza minərək geri dönər.

Etimologiya

(Ut) kökündən törəmişdir. Gülərüzlü, qazanan deməkdir. Utmaq (qazanmaq), utqu (zəfər) sözləriylə eyni kökdən gəlir. Monqolcada Uta/Utaga tüstünün tütmesi deməkdir ki, qurbanı yaxan atəşin nəticəsində çıxan dumanla əlaqəlidir. Yenə bu dildə Utga/Utkanın sözcüyü duyğu kimi mənalar ifadə edir.

Mənbə

• Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)  (türk.)