Voltmetr

Voltmetr (volt + yun. μετρέω — «ölçürəm») — ölçü cihazı, elektrik dövrələrində elektrik potensialları fərqini, gərginliyi və ya EDS-i təyin etmək üçün birbaşa ölçmə vasitəsi. Voltmetr paralel olaraq yüklə və ya elektrik enerji mənbəyinə qoşulur. İdeal voltmetr sonsuz dərəcədə böyük daxili müqavimətə malikdir.

Fizikada «gərginlik» anlayışı, A nöqtəsindən B nöqtəsinə qədər sınaq yükünün hərəkəti zamanı kənar qüvvələrin gördüyü işlə əlaqədardır. Bu o deməkdir ki, gərginlik yalnız müəyyən bir hərəkət trayektoriyası göstərildikdə mənalı olur. Voltmetrin keçiriciləri, sınaq yükünün hərəkəti üçün xüsusi bir yol təyin edir. Bu yol boyunca ölçülən elektrik dövrəsində kənar qüvvələr, demək olar ki, təsirsiz olur. Nəticədə, voltmetr əsasən yalnız A və B nöqtələri arasındakı elektrik potensiallarının fərqini göstərir.

Texnologiyada gərginliyin ölçülməsi çox vaxt potensial fərqin ölçülməsi kimi başa düşülür.

Voltmetrin göstəricilərini düzgün şərh etmək üçün onun qoşulma sxemini, ölçülən sistemə voltmetrin təsir dərəcəsini və dövrənin növünü (sabit və ya dəyişən cərəyan) nəzərə almaq vacibdir. İdeal voltmetr sonsuz daxili müqavimətə malik olmalıdır. Buna görə də, real voltmetrin daxili müqaviməti nə qədər yüksək olarsa, cihazın ölçülən obyektə təsiri bir o qədər az olar və nəticədə ölçmə dəqiqliyi artır, həmçinin tətbiq sahələri daha genişlənir.

Dəyişən cərəyan dövrələri üçün nəzərdə tutulmuş voltmetrlər üzərində təsir dəyərini göstərir.

Təsnifat və iş prinsipi

Təsnifat

İş prinsipinə görə voltmetrlər aşağıdakı növlərə bölünür:
- elektromekanik - maqnitoelektrik, elektromaqnit, elektrodinamik, elektrostatik, düzəldici, termoelektrik;
- elektron - analoq və rəqəmsal
Təyinatına görə:
- birbaşa cərəyan;
- dəyişən cərəyan;
- impuls;
- fazaya həssas;
- seçici;
- universal
Quruluşuna və tətbiq üsuluna görə:
- şit tipli;
- daşınan;
- stasionar