Xəzər polisifoniyası

Xəzər polisifoniyası
Elmi təsnifat
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Xəzər polisifoniyası
Beynəlxalq elmi adı
Polysiphonia caspica
Şəklin VikiAnbarda axtarışı

Xəzər polisifoniyası (Polysiphonia caspica Kütz.) - qırmızı yosunlar şöbəsinə aid bitki növüdür.

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Nadir Xəzər endemik növüdür.

Qısa morfoloji təsviri

Kolcuq 2-15 sm hündürlükdədir. Tallom qonur-qırmızı, bəzi nümunələrdə demək olar ki, qara, əsasda 0,5-1 mm, yuxarı şaxələnmələrdə 15-30 sm qalınlıqdadır. Mərkəzi oxun əsasında yan sərilmiş budaqlar-stolonlar inkişaf edir ki, bunlar azsaylı uzun və qısa dolaşıq rizoidlərə malikdirlər. Cavan cücərtilər çəngəlvari və növbəli budaqlanır; əvvəlcə uzun, qalın əsas budaqlar, sonra isə nisbətən qısa, nazik budaqlar əmələ gəlir. Yaşlı cücərtilər əsasən nizamsız budaqlanır, çoxsaylı ikinci dərəcəli əvəlcə nazik, sonradan qalınlaşmış yan budaqlarla və nazik budaqlanmış təpə hissə ilə fərqlənir. Qabıq qatı güclü inkişaf etmişdir (cavan hissələr istisna olmaqla), bütün tallomu örtür. Tallomun aşağı köhnə hissəsində mərkəzi sifonun ətrafında rizoidvari saplar inkişaf edə bilər. Tetrasporangilər bütün tallom boyu yerləşən son və ikinci dərəcəli qısa nazik budaqcıqlarda inkişaf edir. Sistokarolar enliyumurtavaridir, ayaqcıqlıdırlar.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Sahil səviyyəsindən 0-12 m dərinliklərdə daşların, bulaqqulağılarının və digər yosunların üzərində rast gəlinir. Tək-rək və ya qruplarla rast gəlinir.

Yayılması

Sumqayt yaxınlığında və Bakı buxtasında rast gəlinir.

Sayı və tendensiyası

Məhdudlaşdırıcı amillərin təsirinə məruz qalması populyasiyanın azalma tendensiyasını yaradır.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Əsasən neftlə çirklənmə və texniki axıntılar.

Mühafizə tədbirləri

Populyasiyanın vəziyyətinə nəzarətə vacibdir.