44°02′ şm. e. 41°46′ ş. u.HGYO

Xabez

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Xabez
44°02′ şm. e. 41°46′ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1833
Əhalisi
Əhalisi
  • 6.632 nəf. (2023)[1]
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +7 87873
Poçt indeksi 369400, 369401
Xəritəni göstər/gizlə
Xabez xəritədə
Xabez
Xabez

Xabez (abq. Хьэбэз, kab.-çərk. Хьэбэз, qaraç.-balk. Хабез, noq. Хабез) — Rusiya Federasiyası, Qaraçay-Çerkesiya Respublikasının kənd, Xabez rayonunun inzibati mərkəzi.

Tərkibində yeganə yaşayış məntəqəsi olan inzibati ərazi vahidliyinə aiddir.

Xabez rayonunun mərkəzi hissəsində, Kiçik Zelençuk çayının sol sahilində yerləşir. Çerkessk şəhərindən 33 km cənub-qərbdə, Çerkessk-Arxız yolu üzərində yerləşir.

Kənd yaşayış məntəqəsinin sahəsi - 65 km².

Aşağıdakı yaşayış məntəqələri ilə həmsərhəddir: cənubda Əli-Berdukovski, şimal-şərqdə Elburqan və şərqdə İnjiç-Çukun. Qərbə doğru kənd yaşayış məntəqəsinin torpaqları otlaq çəmənliyinə çevrilir.

Kənd respublikanın dağətəyi zonasında yerləşir. Təpəli bir düzənlik ərazidir. Kənd yaşayış məntəqəsində orta hündürlük dəniz səviyyəsindən 684 metrdir. Cənub-şərqdən şimal-qərbə şaquli düşmə 400 metrdən çoxdur.

Hidroqrafik şəbəkəsi Kiçik Zelençuk, Xabez, Xodokops, Belaya, Poikey və s. çaylarla təşkil olunur. Güclü yeraltı su mənbələrinə malikdir.

İqlimi mülayimdir. Orta illik temperaturu + 9 °C-dir. Ən soyuq ayı yanvar (orta aylıq temperatur 4 °C), ən isti isə ay isə iyuldur (+ 22 °C). Şaxtalar dekabrın əvvəlindən başlayır və aprelin əvvəlində qədər davam edir. Bir illik orta yağıntının miqdarı 600 mm təşkil edir. Yağıntıların əksəriyyəti aprel-iyun ayları düşür.

Kənd sovetliyi 1919-cu ildə təşkil olunmuş və nəhayət 1920-ci ildə tam olaraq formalaşmışdır.

1920-ci ildə Kasaevski kəndinin adı bir zadəganla bağlı olması səbəbindən dəyişdirilir. Kənd yerləşdiyi ərazinin adı ilə adlandırılır.

Mərkəzi kənd məscidi

Mərkəzi məscid;

Aulun yuxarı hissəsindəki məscid;

Aulun aşağı hissəsindəki məscid;

E. M. Xapsirokov adına Lisey. - Puşkin k., 15

1 nömrəli orta məktəb - Sovet k., 44

"Seteney" uşaq bağçası - Lenin k., 69

"Nur" uşaq bağçası - Xabekov k., 80

Rayon xəstəxanası

Milli tərkib

2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə rayonun milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir[2]:

xalq say,
nəf. (2010)
ümumi
əhaliyə olan nisbət, % (2010)
çərkəzlər 6 040 96,8 %
abazinlər 122 2,0 %
ruslar 35 0,6 %
digərləri 43 0,6 %
ümumi 6 240 100 %

Əhalinin sıxlığı - 98.69 nəf./km.

  1. https://rosstat.gov.ru/compendium/document/13282 (rus.). Росстат, 2023.
  2. "База данных Всероссийской переписи населения 2010 года". 2014-06-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-27.