Corc Berkli: Redaktələr arasındakı fərq
k r2.7.2+) (Bot redaktəsi dəyişdirilir: fa:جرج برکلی |
k Bot redaktəsi əlavə edilir: eu:George Berkeley |
||
Sətir 34: | Sətir 34: | ||
[[es:George Berkeley]] |
[[es:George Berkeley]] |
||
[[et:George Berkeley]] |
[[et:George Berkeley]] |
||
[[eu:George Berkeley]] |
|||
[[fa:جرج برکلی]] |
[[fa:جرج برکلی]] |
||
[[fi:George Berkeley]] |
[[fi:George Berkeley]] |
07:24, 12 oktyabr 2012 tarixindəki versiya
Corc Berkli (12 mart 1685-1753)—İngilis idealist filosofu
Həyatı
Fəlsəfəsi
Bir vaxtlar irland əsilli ingilis filosofu Corc Berkli (1685 - 1753) sübuta yetirmişdi ki, duyğularımıza təsir edən və çevrəmizdə var olan bu maddi aləm - yuxudur. Nə o özü, nə də başqaları sona qədər bu nəzəriyyəyə inanmayıblar. Danışırlar ki, bir gün Berkli həkim dostu Consonla birlikdə gəzintiyə çıxıbmış. Filosof özündən razı halda dostunun qarşısında öyünür: «Mən hamıya sübut eləmişəm ki, bu maddi dünyaya bel bağlamaq, inanmaq olmaz, çünki o, bir yuxu qədər keçicidir. Hələ ki, heç kəs bunun əksini sübut etməyə cürət etməyibdir».
Bu sözləri eşidən həkim Conson əyilib, yerdən bir daş götürür və onu zərblə dostu Berklinin ayağına vurur. Özündənrazı filosofun ağrıdan bağırdığının şahidi olan Conson soyuqqanlılıqla deyir: «Hə, bax, bu daş - son dərəcə realdır. Yuxu-filan deyilmiş!». Buna cavab olaraq Berkli qəhqəhə çəkib deyir: «Amma heç bu faktın özü də mənim nəzəriyyəmi alt-üst etmir. Ola bilsin ki, indicə qulağını çınladan bu bağırtını əslində sən öz yuxunda eşitdin. Bu ayağımdakı yaradan axan qanın nə dərəcədə gerçək, nə dərəcədə yuxu olduğunu isə sən mənə heç cür sübut edə bilməzsən».
Əsərləri
Onun ən məşhur əsərləri İnsani biliyin prinsipləri haqqında traktat (Treatise on the Principles of Human Knowledge, 1710) və Hilas və Filonus arasında üç söhbət (Three Dialogues between Hylas and Philonous, 1713) əsərləridir.