Het dili: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rutulec (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
k replaced: <references/> → {{İstinad siyahısı}} using AWB
Sətir 4: Sətir 4:
== Bənzərliklər ==
== Bənzərliklər ==
=== Türk dili ilə bənzərliyi ===
=== Türk dili ilə bənzərliyi ===
Xet dili ilə müasir türk dili arasında müəyyən bənzərliklər vardır. Bu əsasən Şərqi Anadolu regionu dialektlərində özünü göstərir. Çünki Xet dövləti bu ərazilərdə qurulmuşdur. Ana, ata, çox, çörək, gecə, parlaq, möhür kimi bəzi sözlərdə bu xet dili ilə bənzərlikləri görmək mümkündür. <ref>[http://blog.milliyet.com.tr/gunumuzde-yasayan-hititce--hititce---turkce-sozluk/Blog/?BlogNo=278976 Günümüzde Yaşayan Hititçe: HİTİTÇE - TÜRKÇE SÖZLÜK] Milliyet.com.tr</ref>
Xet dili ilə müasir türk dili arasında müəyyən bənzərliklər vardır. Bu əsasən Şərqi Anadolu regionu dialektlərində özünü göstərir. Çünki Xet dövləti bu ərazilərdə qurulmuşdur. Ana, ata, çox, çörək, gecə, parlaq, möhür kimi bəzi sözlərdə bu xet dili ilə bənzərlikləri görmək mümkündür.<ref>[http://blog.milliyet.com.tr/gunumuzde-yasayan-hititce--hititce---turkce-sozluk/Blog/?BlogNo=278976 Günümüzde Yaşayan Hititçe: HİTİTÇE - TÜRKÇE SÖZLÜK] Milliyet.com.tr</ref>
=== Çərkəz dili ilə bənzərliyi ===
=== Çərkəz dili ilə bənzərliyi ===
Çərkəzlərdə ''"Afeşij Emin"'' kimi tanınan [[Mehmet Arslan]]ın apardığı araşdırmalar nəticəsində, o Xet dili ilə [[Çərkəz dili]] arasında böyük oxşarlıqlar olduğunu tapmışdır. Mehmet Arslan bunu belə ifadə edir: “Bu təsadüf deyil. Bir mənşə birliyi olduğuna inanıram...”
Çərkəzlərdə ''"Afeşij Emin"'' kimi tanınan [[Mehmet Arslan]]ın apardığı araşdırmalar nəticəsində, o Xet dili ilə [[Çərkəz dili]] arasında böyük oxşarlıqlar olduğunu tapmışdır. Mehmet Arslan bunu belə ifadə edir: “Bu təsadüf deyil. Bir mənşə birliyi olduğuna inanıram...”


O iki dil arasında oxşarlığını nümunələrlə göstərməyə çalışır. [[Xetlər]]in baş allahı ''Thaşub'', [[Çərkəzlər]]də isə bu mənada ''Tha'' sözünün işlənildiyini, Xetlərdə ''alma''ya ''ma'' deyildiyini, çərkəzlərdə isə ''maarise'' deyildiyini dilə gətirdi. <ref>[http://bianet.org/bianet/kultur/27528-hititlerle-cerkezler-arasinda-dil-benzerligi Xetlərlə Çərkəzlər arasında dil oxşarlığı] http://bianet.org/bianet/kultur</ref>
O iki dil arasında oxşarlığını nümunələrlə göstərməyə çalışır. [[Xetlər]]in baş allahı ''Thaşub'', [[Çərkəzlər]]də isə bu mənada ''Tha'' sözünün işlənildiyini, Xetlərdə ''alma''ya ''ma'' deyildiyini, çərkəzlərdə isə ''maarise'' deyildiyini dilə gətirdi.<ref>[http://bianet.org/bianet/kultur/27528-hititlerle-cerkezler-arasinda-dil-benzerligi Xetlərlə Çərkəzlər arasında dil oxşarlığı] http://bianet.org/bianet/kultur</ref>


== Həmçinin bax ==
== Həmçinin bax ==
Sətir 15: Sətir 15:


== İstinadlar ==
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
<references/>


{{dil-qaralama}}
{{dil-qaralama}}

[[Kateqoriya:Qədim dillər]]
[[Kateqoriya:Qədim dillər]]

17:32, 5 dekabr 2016 tarixindəki versiya

Xet kralı II Muvatalli tərəfindən Misir fironu II Ramzesə gönədirlən məktub. İstanbul Arxeologiya Muzeyində saxlanılır

Xet dili - Eramızdan əvvəl Anadolu torpaqlarına məskunlaşmış Xet tayfasının dili. Xet dili Hind-Avropa dillərinin Anadolu altqrupuna daxildir. Xetlər özlərini Neşalılar adlandırırlar. Rəsmi diplomatik yazışmaları və saray arxivləri Akkad mixi yazısı ilə yazılarkən, qayalardakı yazılar üçün heroqliflərdən istifadə edirdilər. Hurri dili də əhəmiyyətli diplomatik yazışmalarda istifadə edilirdi və xüsusilə Mitanni İmperiyası ilə olan yazışmalarda istifadə edilirdi. Xet dili, Çex əsilli alman alim Bedrix Xrozninin tədqiqatlarının nəticəsində oxunmuş və 1917-ci ildə Xet qrammatikasını yayınlamışdı.

Bənzərliklər

Türk dili ilə bənzərliyi

Xet dili ilə müasir türk dili arasında müəyyən bənzərliklər vardır. Bu əsasən Şərqi Anadolu regionu dialektlərində özünü göstərir. Çünki Xet dövləti bu ərazilərdə qurulmuşdur. Ana, ata, çox, çörək, gecə, parlaq, möhür kimi bəzi sözlərdə bu xet dili ilə bənzərlikləri görmək mümkündür.[1]

Çərkəz dili ilə bənzərliyi

Çərkəzlərdə "Afeşij Emin" kimi tanınan Mehmet Arslanın apardığı araşdırmalar nəticəsində, o Xet dili ilə Çərkəz dili arasında böyük oxşarlıqlar olduğunu tapmışdır. Mehmet Arslan bunu belə ifadə edir: “Bu təsadüf deyil. Bir mənşə birliyi olduğuna inanıram...”

O iki dil arasında oxşarlığını nümunələrlə göstərməyə çalışır. Xetlərin baş allahı Thaşub, Çərkəzlərdə isə bu mənada Tha sözünün işlənildiyini, Xetlərdə almaya ma deyildiyini, çərkəzlərdə isə maarise deyildiyini dilə gətirdi.[2]

Həmçinin bax

İstinadlar