Yüzləçək qızılgül

Yüzləçək qızılgül
Yüzləçək qızılgül
Elmi təsnifat
	Domen: Nüvəlilər Ranqsız: Diaphoretickes Ranqsız: Archaeplastida Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Rosids Klad: Fabids Dəstə: Gülçiçəklilər Fəsilə: Gülçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Rosoideae Triba: Roseae Cins: İtburnu ???: Yüzləçək qızılgül
Beynəlxalq elmi adı
	Rosa centifolia L., 1753;
ITIS	24820
NCBI	396733
EOL	242604

Yüzləçək qızılgül (lat. Rosa centifolia)^[2] – i̇tburnu cinsinə aid bitki növü.^[3]

Təbii yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vətəni Persiya olub, İran, Morokko, Tunis, İtaliya, Fransa və Çində geniş yayılmışdır.

Botaniki təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hündürlüyü 1-1,5 m-ə qədər olan koldur. Qopartikanları muхtəlifdir - möhkəm iri, oraqvarı əyilmiş, хırda, düz, qaidə hissəsi bir qədər еnli formadadır. 5 ədəd yumurtavarı yarpaqları dərivarı olub, 5-7 sm-ə qədər uzunluqdadır. Üstdən çılpaq, altdan vəzili, kənarlı, ikiqat mişardişli, 2-2,5 sm uzunluğa və 1,5-2 sm еnə malik yarpaqcıqlardan ibarətdir. Ləçəklər parlaq çəhrayıdır. Kasayarpaqcıqları uzunsovdur, lələkvarı yarıl-mışdır. İyun və iyul aylarında çiçək açır. Çiçəkləmə kеçən ilki zoğların üzərində müşahidə edilir. Mеyvəsi uzunsov və ya yumurtavarı, bir qədər iri və qırmızıdır.

Ekologiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstyə, soyuğa, quraqlığa davamlıdır. Münbit torpaqlarda bitir.

Azərbaycanda yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Böyük Qafqaz və Naxçıvan MR-da təbii halda rast gəlinir.

İstifadəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dekorativ bitkidir. Canlı çəpərlərin salınmasında, tək əkinlərdə istifadə olunur.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

↑ Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753.C. 1. səh. 491.
↑ Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
↑ Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Plants for a Future: Rosa centifolia
Centifolia: The Hundred-Petalled Rose Arxivləşdirilib 2008-05-17 at the Wayback Machine
Grasse: Villages Beyond Provence Arxivləşdirilib 2009-01-01 at the Wayback Machine

[_aa3e429d0eb3ffa4-1] Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753.C. 1. səh. 491.

[2] Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.

[3] Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.

[1]

[2]

[3]