Yam adaları
| Yam adaları | |
|---|---|
| rus. Ямские острова | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Hündür nöqtəsi | 697 m |
| Əhalisi | 0 nəfər (2011-ci il) |
| Yerləşməsi | |
| 59°15′ şm. e. 155°29′ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Rusiya |
| Akvatoriya | |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
.jpg)
Yam adaları — Oxot dənizində, Şelixov körfəzində yerləşən elə də böyük olmayan arxipelaq. Pyaqin yarımadasından şərqdə qərarlaşır. İnzibati cəhətdən Rusiya Federasiyası Maqadan vilayəti ərazisinə daxildir
Yam arxipelaqına aşağıdakı adalar daxildir: Matıkil adası - Yam adaları qrupuna daxil olan ön böyük ada. Sahəsi 8,7 km², hündürlüyü 697 m təşkil edir. Adada dəniz şirlərinin (Eumetopias jubatus) yatağı vardır. Üstəlik adada bir çox dəniz quşları yuva qurur. Flora baxımından örtüyü zəngin deyildir.
Atıkan adası - arxipelaqın cənub-şərqində yerləşir. Sahəsinə görə Yam adalarının ikinci böyük adasıdır.
Baran adası - arxipelaqın cənub-qrbində yerləşir. Sahəsinə görə Yam arxipelaqının üçüncu böyük adasıdır.
Kokonse adası - Matılkin adasından cənub-qərbdə yerləşir.
Yam adalarının sahilləri bütün Pyaqin yarımadası ətrafı ərazilərə xas formaya malikdir. Sahilləri sıldırımlıdır. Bəzi hissələrdə gilli çimərliklər vardır. Onların çoxu qabarma zamanı suyun altında qalır. Qabarma və çəkilmələr güçlü axınlarla müşahidə edilir. Burada axının sürəti 10 km/s çatır. Hətta zəif küləklər zamanı belə dalğaların hündürlüyü 5—6 metrə çatır. Qabarma və çəkilmə amplitudu 6—8 metrdir. Bu baxımdan bölgə suları gəmiçilik üçün olduqca təhlükəlidir. Ən əsas isə kiçik gəmilərin hərəkəti mümkünsüzdür. Bura il ərzində 450 mm yağıntı düşür.
Bitki örtüyü baxımdan əsasən ot bitkiləri yayılmışdır. Burada onlarla ot növü müəyyən edilmişdir. Arxipelaqin ən böyük adsı ilan Matlkil adasında maksimal hündürlük 700 metrə qədərdir. Bu adada dağ tundra bitkiləri yayılmışdır.
Arxipelaqda Şimali Sakit okeanın ən böyük dəniz quşları koloniyası yerləşir. Onların ümumi sayı 10 milyon başı keçir. Burada Təmizçilər (Uria aalge, Uria lomvia, Aethia cristatella, Aethia pusilla, Aethia psittacula, eynəəkli təmizçi, Fratercula cirrhata, Sakit okean kütdimdiyinə aid iki növ), qağayılar (Sakıtokean dəniz qağayısı və Rissa tridactyla), həmçinin Berinq qarabatdağı və Fulmarius glacialis kimi növlər yayılmışdır. Bura Ağılsızlara aid 1 milyonluq koloniya yaşayır. Matıkil adasında dəniz şirlərinin yatağı yerləşir. Bu Oxot dənizində yerləşən ən şimal yataqdır.
Arxipelaqın yerləşdiyi bölgədər Pyaqin cərəyanı keçir. Pyaqin yarımadası və Koni yarımadası sahilləridə, həmçinin Yam adları sahillərində əsl suitilərə aid 3 (ləkəli suiti, halqaşəkilli suiti, adi saqqallı suiti) və qulaqlı suitilərə aid olan bir növ yayılmışdır. Balinakimilərə aid 3 növü müşahidə etmək mümkündür.
Yam adaları və ətrafı Maqadan qoruğu ərazisinə daxildir.