Tapajos çayı
| Tapajós çayı | |
|---|---|
 | |
| Ölkə |
 Braziliya |
| Mənsəbi | Amazon çayı |
| Uzunluğu | 2200 km |
| Su sərfi | 13.000 m³/s |
| Su hövzəsi | Atlantik okeanı |
| Hövzəsinin sahəsi | 487000 km² |
|
Yapajos çayı Braziliyanın fiziki xəritəsində:
 2°25′34″ c. e. 54°56′21″ q. u.HGYO |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Таpajos[1] (port. Tapajós) — Cənubi Amerika (Braziliya) ərazisindən axan iri çaylardan biri. Amazon çayının sol qolunu təşkil edir[2][3] və ona Santaren şəhəri yaxınlığında tökülür. Çay Telis-Piris və Jurunea çayının birləşməsindən əmələ gəlir. Serra-dus-Parensis yüksəklikləri arasından axaraq Braziliya öndağlığına keçərək Amazon düzənliyinə keçir. Bu hissədə çayın eni 15 kilometrə qədər artır. Uzunluğu 2200 km; sahəsinin hövzəsi 487 000 km² təşkil edir.
Çay əsasən yağış suları ilə qidalanır. Noyabr-mart ayları gursululuq dövrüdür. Bu zaman səviyyə 7–8 m artır. 15 min su sərfiyyatına malikdir. Əsas qolu Jamanşin çayıdır.
Amazonas və Para ştatları ərazisindən axır. Sahilində İtaytuba, San-Martinyo, Santaren, Aveyru şəhərləri yerləşir. San-Luis şəhərinə qədər gəmiçilik üçün yararlıdır. Ən iri limanı Santarendir.
Sahilində Amazoniya milli parkı yerləşir. Çayın sahilində Cənubi Amerikanın əlçatmazlıq qütbü yerləşir.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Ziesler, R.; Ardizzone, G.D. Amazon River System // The Inland waters of Latin America. Food and Agriculture Organization of the United Nations. 1979. ISBN 92-5-000780-9. 21 October 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 August 2016. (#invalid_param_val)
- ↑ Duncan, W.P.; and Fernandes, M.N. (2010). Physicochemical characterization of the white, black, and clearwater rivers of the Amazon Basin and its implications on the distribution of freshwater stingrays (Chondrichthyes, Potamotrygonidae). PanamJAS 5(3): 454-464.
- ↑ Giovanetti, T.A.; and Vriends, M.M. (1991). Discus Fish, p. 15. Barron's Educational Serie. ISBN 0-8120-4669-2