Yerliləşmə
 | Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Indigenization (Yerliləşmə) bir şeyi daha yerli etmək aktıdır; xüsusilə dövlət idarəçiliyində, məşğulluqda və s. daha çox yerli əhalinin istifadəsi ilə xidmətin, ideyanın və s. yerli mədəniyyətə uyğun olaraq dəyişdirilir.
Termin ilk növbədə antropoloqlar tərəfindən yerli insanlar kənardan bir şey götürüb mənimsədikdə nə baş verdiyini təsvir etmək üçün istifadə olunur (məsələn, afrikalılaşma, amerikanlaşma)
Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sözün tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
OED tərəfindən yerliləşdirmə sözünün ilk qeydə alınmış istifadəsi 1951-ci ildə Hindistanda xristian missionerlərin öyrənilməsinə dair məqalədə olmuşdur. Bu söz Hindistanın cənubundakı kilsələrin yerliləşməsi prosesini təsvir etmək üçün istifadə edilmişdir. 1962-ci ildə The Economist jurnalında rəhbər vəzifələri təsvir etmək üçün və 1971-ci ildə Con Spenserin ingilis dilinin qəbulunu təsvir etmək üçün Qərbi Afrikada İngilis dili kitabında istifadə edilmişdir. Indigenization tez-tez 19-cu və 20-ci əsrin əvvəllərində Avropa müstəmləkəçiliyinin təsirləri səbəbindən Afrikada müstəmləkə mədəniyyətinin mənimsənilməsini təsvir etmək üçün istifadə olunur.
İstifadə tarixçəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Tarix boyu bir şeyin yerli olması prosesi müxtəlif formalarda olmuşdur. Bir şeyin lokallaşdırılmasının oxşar proseslərini təsvir etmək üçün digər sözlər afrikalılaşma, lokalizasiya, qlokallaşma və amerikanlaşmadır. Bununla belə, bu terminlər nəyisə doğma etmək prosesinin xüsusi halını təsvir edir. Bu terminlər daha ümumi yerliləşdirmə termininin lehinə rədd edilə bilər, çünki digərlərinin əhatə dairəsi çox dar ola bilər. Məsələn, xristianlaşma bölgələri və qrupları xristianlığa tabe olmağa çevirməklə yerliləşmənin bir formasıdır.
Dilçilik[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bu kontekstdə yerliləşdirmə, Afrikada fransız kimi müəyyən bir bölgədə bir dilin necə qəbul edildiyini ifadə etmək üçün istifadə olunur. Termin təqdim olunan dil baxımından müəyyən bir bölgənin mədəniyyət və anlayışlarının ötürülməsi prosesini təsvir etmək üçün istifadə olunur. Bir dilin yerliləşdirilməli olduğu ümumi bir vəziyyət Afrikada idi, burada keçmiş müstəmləkəçinin dili Afrika dininə və mədəniyyətinə bəzi istinadlar tələb edirdi, lakin orijinal dildə bunun üçün bir söz yox idi. Bu prosesi həyata keçirərkən, adətən orijinal dil və əlavə dilin birləşməsindən ibarət superdil yaradılır.