Yuli təqvimi üçün mənbəyə bax

{{Təqvimlər}}
'''Yuli təqvimi'''<ref>{{Cite web |title=President.az saytı. Bayramlar |url=http://www.president.az/pages/7/print |access-date=2012-04-17 |archive-date=2018-01-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180111003814/http://www.president.az/pages/7/print |url-status=dead }}</ref>, '''Yulian təqvimi'''<ref>[[M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanası]] tərəfindən nəşr olunmuş [http://www.anl.az/down/teqvim2011.pdf '''''"Əlamətdar və tarixi günlər təqvimi — 2011"'''''] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20220309053016/http://www.anl.az/down/teqvim2011.pdf |date=2022-03-09 }}, Bakı, 2010{{ref-az}}</ref> — köhnə üslub tarixin hesablanma sistemi, ilk [[Günəş təqvimi]]. [[Yuli Sezar]]ın göstərişi ilə başda [[Sozigen]] olmaqla bir qrup İsgəndəriyyə astronomu tərəfindən tərtib edilmiş və e.ə. 45-ci ildən [[Roma imperiyası]]nın əsas təqvimi olmuşdur.

İlin orta uzunluğu 365,25 gündür. Fevral ayı hər 4 ildə 3 dəfə 28, bir dəfə isə 29 gündən ibarət olur.

Bu [[tropik il]]dən 0,0078 gün uzundur. Təqvim 1582-ci ildə [[Qriqorian təqvimi]] ilə əvəz edilmişdir.

== Yuli Günləri ==
Visokos sistemini nəzərə almaqla eyni vaxt sistemində sonra baş vermiş hadisə tarixindən əvvəlki hadisənin baş vermə tarixini çıxmaqla bu hadisələr arasında keçən vaxtı hesablamaq olar. Lakin uzun vaxt fasilələrini hesabladıqda bu bəzi çətinliklərə gətirə bilər. Ona görə XI əsrdə Skaligerin təklifi ilə bizim eradan əvvəl 4713-cü ilin yanvarın 1-dən günlərin ardıcıl hesabı aparılır. Skaliger atasının şərəfinə bu günləri Yuli günləri adlandırmışdır. Yuli günlərinin başlanğıcı Qrinviç meridianının günortası qəbul olunmuşdur.

Skaliger Yuli günlərinin hesablanma başlanğıcının üç kiçik dövrün hasilindən alınan 7980 illik böyük dövrün başlanğıcı kimi seçmişdir. Bu dövrlər aşağıdakılardır:
# 28 illik dövr (28 illik dövrlə yeddi günlük həftənin günləri təqvim ilinin eyni gününə düşür),
# 19 illik dövr (Meton dövrü, hər 19 ildən bir Ayın fazaları təqvim ilinin eyni gününə düşür),
# 15 illik dövr (Qədim Romada vergi sistemində istifadə olunurdu).
Doğrudan da

28•19•15=7980

olar.

Skaliger hesablamışdır ki, bu dövrlərin başlanğıcı yeni eradan əvvəl 4713-cü il yanvarın 1-nə uyğun gəlir.<ref>C. M. Quluzadə "Klassik Astronomiya" Bakı Universiteti Nəşriyyatı, 2007.</ref>

== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}

== Xarici keçidlər ==
* [http://5ko.free.fr/en/jul.php?y=1 Julian calendar / Old style — New style synoptical reference]
{{Xarici keçidlər}}
{{Vaxt ölçü vahidləri və standartları}}

[[Kateqoriya:Təqvimlər]]