39°43′06″ şm. e. 46°40′44″ ş. u.HGYO

Zarıslı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Zarıslı
39°43′06″ şm. e. 46°40′44″ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 1.528 m[1]
Saat qurşağı
Xəritəni göstər/gizlə
Zarıslı xəritədə
Zarıslı
Zarıslı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

ZarıslıAzərbaycan Respublikasının Şuşa rayonunun Zarıslı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd və Zarıslı kənd inzibati ərazi dairəsinin mərkəzidir.[2][3]

Zarisli kəndi Şuşa rayonunun Zarisli kənd inzibati-ərazi dairəsinin mərkəzidir. Kənd Şuşa rayonunun mərkəzi hissəsində, 1528 metr yüksəklikdə yerləşir.

19-cu əsrdə Zarisli kəndi xan qızı, Azərbaycan şairəsi Xurşidbanu Natəvana məxsus olmuşdur.[4]

Sovet dövründə kənd Şuşa rayonunun tərkibində idi və bu rayon öz növbəsində Azərbaycan SSR-in Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinə (DQMV) daxil idi.[5]

1992-ci ildə Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı kənd ərazisi Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilərək dağıdılmışdır.[4][6][7]

2020-ci il 9–10 noyabr gecəsi imzalanmış üçtərəfli bəyanata əsasən, İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələrinə görə kənd Rusiya sülhməramlılarının nəzarətinə keçmişdir.[8]

Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 19–20 sentyabr 2023-cü il tarixlərində Qarabağda apardığı hərbi əməliyyatlar nəticəsində kənd Azərbaycanın nəzarətinə qaytarılmışdır.[4][9]

Erməni işğalından əvvəl kənddə yalnız azərbaycanlı əhali yaşayırdı. Rusiya imperiyası dövründə Zarisli (Zarislu) kəndi Yelizavetpol quberniyasının Şuşa qəzasının tərkibində idi. 1912-ci il "Qafqaz təqvimi"nə görə, kənddə 1 139 nəfər yaşayırdı və onların əksəriyyəti təqvimdə "tatar" kimi göstərilən azərbaycanlılardan ibarət idi.[10] 1921-ci il siyahıyaalınmasına əsasən, kənddə 363 nəfər yaşayırdı ki, onların da əksəriyyəti azərbaycanlı olaraq "türk" kimi qeyd edilmişdir.[11] 1986-cı ilin məlumatına görə, kənddə yaşayan 194 nəfərin hamısı azərbaycanlı idi.[12]

Görməli yerlər

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Kəndin yaxınlığında Zaris qalasının xarabalıqları yerləşir.[4]

  1. https://web.archive.org/web/20180304010703/http://wikimapia.org/#lat=39.7171897&lon=46.6743851&z=15&l=1&m=w.
  2. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı, 2024". www.azstat.org (az.). 2023-04-07 tarixində arxivləşdirilib.
  3. İNZİBATİ ƏRAZİ BÖLGÜSÜ TƏSNİFATI, 2024 (PDF). BAKI: AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ DÖVLƏT STATİSTİKA KOMİTƏSİ. 2024. 95.
  4. 1 2 3 4 "Репортаж из села Зарыслы, принадлежавшего дочери хана - ВИДЕО". Oxu.Az (rus). 2023-11-15. 2024-02-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-07.
  5. Azərbaycan SSR İnzibati-ərazi bölgüsü (IV nəşr). Bakı: Azərnəşr. 1979. 118.
  6. "Необъявленная война против Азербайджана". www.supremecourt.gov.az (rus). 2020-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-01-23.
  7. "Zarıslı sakini: "Hələ ermənilər orada olanda, bizim kəndi bir rusiyalıya çəkdirmişdim"". Oxu.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-10-01.
  8. Laçın, Sultan. "Bakıdan Şuşanın Zarıslı kəndinə tikinti texnikası karvanı yollandı…". moderator.az (az.). 2022-04-09. 2022-04-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-10-01.
  9. "Азербайджан вернул себе Карабах. Поставлена ли точка в конфликте?". BBC News Русская служба (rus). 2023-10-16. 2023-10-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-27.
  10. Кавказский календарь. Тифлис 1912. 2018-10-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-10.
  11. "Перепись населения АзССР в 1921 году по Шушинскому району". 2011-05-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-10-25.
  12. Азербайджанская Советская Энциклопедия, 1986

Xarici keçidlər

[redaktə | vikimətni redaktə et]