İS-3 üçün mənbəyə bax

{{Silah
|adı                               = İS-3
|şəkil                             = IS3.jpg
|izah                              = İS-3 Brüssel muzeyində
|mənşəyi                           = {{USSR}}
|növü                              = Əsas döyüş tankı
<!--Növ seçimi-->
|is_ranged                         =
|is_bladed                         =
|is_explosive                      =
|is_artillery                      = yes
|is_vehicle                        = yes
|is_missile                        =
|is_UK=
<!--İstismar tarixçəsi-->
|istismar                          = [[1943]]-[[1995]]
|istifadə_edən_ölkə(lər)           = {{USSR}}, {{bayraq|Şimali Koreya}} [[Şimali Koreya]], {{EGY}}
|istifadə_edildiyi_müharibə(lər)   = [[İkinci dünya müharibəsi]], [[Altı günlük müharibə]] və s.
<!--İstehsal tarixçəsi-->
|konstruktor                       = Zhozef Kotin, Nikolay Dukhov
|konstruksiya_tarixi               = 1944
|istehsalçı                        = Kirov zavod (<small>eng.</small>Kirov Factory; <small>rus.</small> Кировский завод)
|istehsal_xərci                    = 
|istehsal_tarixi                   = [[1945]]—[[1946]]
|cəmi_istehsal                     = 2311
|variantları                       = 
<!--Ümumi xüsusiyyətləri-->
|spec_label                        =
|ağırlığı                          = 46,5 ton
|uzunluğu                          = 9850 mm
|hissələrin_uzunluğu               = Topu 2950 mm<br>Gövdəsi 6900 mm
|eni                               = 3150 mm
|hündürlüyü                        = 2450 mm
|diametri                          = 465
|ekipaj                            = 4 nəfər<small>(komandir,sürücü,topçu,yükləyici)
<!--Uzaqdan atılan silah xüsusiyyətləri--> 
|giliz                             = 
|kalibr                            =
|lülə                              =
|atış_tipi                         = 
|atəş_tezliyi                      = 
|güllənin_başlanğıc_sürəti         = 
|effektiv_məsafə                   = 
|maksimum_məsafə                   = 
|güllə_ötürmə_sistemi              = 
|nişangah                          = 
<!--Artileriya xüsusiyyətləri-->
|breech                            =
|geri_təpmə_sistemi                =
|daşıma_sistemi                    =
|nişangah_bucağı                   =
|üfüqi_dönüş_bucağı                =
<!--Kəsici silah xüsusiyyətləri--> 
|tiyə_növü                         =
|qəbzə_növü                        =
|qın_növü                          =
|əzici_növü                        =
|sap_növü                          =
<!--Partlayıcı xüsusiyyətləri--> 
|partlayıcı_maddə_növü             =
|partlayıcı_ağırlığı               =
|fitil                             = 
|güc                               =
<!--Maşın/raket xüsusiyyətləri-->
|[[zireh]]                             = Yayma və tökmə polad
|əsas_silahı                       = 122 mm
|köməkçi_silahı                    = 1 × 12,7 mm <br /> 1 × 7,62 mm
|motoru                            = 12 silindrli, V-2
|motor_gücü                        = 520 a.g.
|güc_nisbəti                       =
|ötürücü                           =
|döyüş_başlığı                     =
|yerdən_yüksəklik                  =
|qanad_genişliyi                   =
|itələyici                         =
|yanacaq_tutumu                    =
|maksimum_məsafə                   =
|maksimum_yüksəklik                =
|yüksəklik                         =
|itələmə_gücü                      = 32°
|sürəti                            = 40 km/saat
|yönləndirmə_sistemi               =
|manevr                            =
|dəqiqlik                          =
|atış_platforması                  =
|daşıma                            =
}}

[[Fayl:IS-3. Kiev.JPG|thumb|IS-3.[[Kiyev]] ]]
[[İosif Stalin tankı]]nın [[1944]]-cü ilin sonlarında dizaynın və konstruksiyanın yüksəldilməsi nəticəsində IS-3 (Object 703) tankları meydana gəldi. Bu tankın [[zireh]] nizamı düzəldildi və müharibədən sonra SSRİ tanklarının damğası halına gələn yarımkürəvi quruluşa malik olan çuqunlu qəlibləşdirilmiş tank qülləsindən (tərsinə çevrilmiş bir şorba kasasına bənzəyən) istifadə edilməyə başlanıldı. Bu alçaq hemisferik tank qülləsi, müdafiəni gücləndirmişdir. Eyni zamanda, xüsusilə doldurucu üçün çalışma sahəsi önəmli şəkildə azaldı (ümumiyyətlə götürdükdə [[SSRİ]] tankları Qərb tanklarına nəzərən narahat olan daha kiçik interyerə (daxili dizayn) sahib olmuşdurlar). IS-3 tankları [[İkinci dünya müharibəsi]]nin lap sonlarında gəldi və [[almanlar]] ilə çox da ciddi müharibələrdə qarşılaşmadı. Yalnız Berlinin müdafiəsinin yarılması əməliyyatlarında bu tanklardan almanlara qarşı istifadə edilmişdir. [[Berlin döyüşü (1945)|Berlin müharibəsində]] almanların əlində olan heç bir texnika bu tankın öndən [[zireh]]ini dağıtmağı bacarmamışdır. Bu tanklardan ibarət olan bir alay [[Yaponiya İmperiyası]]na qarşı [[Mancuriya]]ya göndərilmişdir.

[[Fayl:IS3 back side.jpg|thumb|IS-3 tankının arxa tərəfdən görünüşü]]

[[Fayl:ИС-3 Хабаровск парад 9 мая 2015 года.JPG|thumb|IS-3 2015-ci il 9 mayda Xabarovsk paradı zamanı]]

1960-cı ildə başlayan modernizasiya ilə IS-3 tankları və  yüngül IS-2M tankları oxşar bir şəkildə, IS-3M olaraq modernizasiya edilmişdirlər.

Belə bir əfsanə dolaşır ki, [[İkinci Dünya Müharibəsi]] başa çatdıqdan sonra keçmiş [[Antihitler koalisiyası|müttəfiqlər]] getdikcə güclənməkdə olan [[SSRİ]]-yə qarşı müharibəyə başlamaq və həmin müharibədə əsir [[almanlar]]dan da istifadə etmək istəyirlərmiş. Lakin 7 sentyabr 1945-ci ildə SSRİ [[1945 Berlin Qələbə Paradı|Berlində keçirilən qələbə paradı]]nda ilk dəfə özünün İS-3 tipli yeni, ağır tanklarını nümayiş etdirir. Bu tankları görən müttəfiqlər SSRİ-yə qarşı müharibəyə başlamaq fikrindən çəkinirlər.<ref>{{Cite web |title=Arxivlənmiş surət |url=https://oxu.az/war/70426 |access-date=2019-05-04 |archive-date=2019-05-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190504121854/https://oxu.az/war/70426 |url-status=live }}</ref>

==İstinadlar==

[[Kateqoriya:Tanklar]]