Cəsarət Əliyev

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Cəsarət Əliyev
Əliyev Cəsarət Səttar oğlu
Doğum tarixi
Doğum yeri Ağsu şəhəri, Azərbaycan Respublikası
Vətəndaşlığı Azərbaycanlı
Elm sahəsi Riyazi fizika
Elmi dərəcəsi Fizika-riyaziyyat üzrə fəlsəfə doktoru

Əsas elmi nailiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Tezliklərə görə qismən səpilmə nəzərə alınmaqla şüaköçürmə tənliyinə operator əmsallı diftənlik kimi baxılmış və tam analitik həlli verilmişdir [1-3].
  • Öz-özünü qravitasiya cazibəsində olan qazın halını təsvir edən xətti olmayan tənliklər sisteminin həlli üçün proqram-paket yaradılmış, üç ölçülü halda aşkar soliton həllər alınmış, xətti həyacanlaşma tənliyinin analitik həlləri verilmişdir [6, 7].
  • Günəş aktivliyinin planet təsiri və spin-orbital qarşılıqlı təsirin nəticəsi olması haqda ileya irəli sürülmüşdür [4]. Günəş aktivliyi probleminin həlli üçün SolAct proqram-paketi yaradılmış, günəş fırlanma momentinin spinorbital qarşılıqlı təsir nəticəsində dəyişdiyi və günəş aktivliyinin bu dəyişmə ilə korrelyasiya etdiyi aşkar edilmişdir [9, 12].
  • Sosial kataklizmlərin, siyasi çevrilişlərin günəş aktivliyi korrelyasiya etməsi aşkar edilmişdir [5].
  • Astronomiya arxivlərindən internet vasitəsilə ədədlər bazasının çəkilib gətirilməsi və işlənməsi üçün DaImAn proqram-paketi yaradılmış, RW Aur ulduzuna tətbiq edilərək aylarla ölçülən dövrülüyün varlığı aşkar edilmişdir [8, 10, 11].[1]
  • Elmi araşdırmalar, ədədlərin işlənməsi və cihazların avtomatik idarə olunması üçün aşağıdakı modullar yaradılmışdır:
    • Modul RETSLEA – şüaköçürmə tənliyinin ədədi həll edir;
    • Modul SolNoLinPerEq3d – xətti olmayan tənliklər systemini və həyacanlaşma tənliyini analitik həll edir;
    • Modul SolAct - planetlərin günəş sistemində, Günəşin barimərkəz ətrafında hərə-kətini vizuallaşdırır, fiziki parametrlərin hesblanmasına imkan verir. Bundan əlavə modul Günəşin fırlanma momenti ilə orbital momenti arasındakı qarşılıqlı-təsiri cızan tənliklər sistemini həll edir.
    • Modul SpAn – göy cisimlərinin ədədlər şəklində verilmiş spektrlərininin işlənməsi üçün yaradılmışdır.
    • Modul DaImAn – internet vasitəsilə arxiv materiallarınin çəkilib gətirilməsi və işlənməsini həyata keçirir;
    • Modul CeBoSaM - göy cisimləri və onların peyklərinin hərəkətini öyrənmək üçün yaradılmışdır;
    • Modul TelescopeControl - teleskopun idarə edilməsinin avtomatlaşdırılması üçün yaradılmışdır. Verilmış αδ – ya (düz doğuş və meylə) görə teleskop lazım olan obyektə tuşlanır.[2]

Elmi əsərlərinin adları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Aliyev J. S., Radiative Transfer in Spectral lines by Noncoherent Scattering. I. Isotropically-Sсattering Medium, Astrophys. Space Sci.1986, 121, 1, 45.
  • Aliyev J. S., Radiative Transfer in Spectral lines by Noncoherent Scattering. II. Anisotropic Scattering Medium, Astrophys. Space Sci., 1986, 121, 2, 283.
  • Алиев Дж. С., Граничная задача для уравнения переноса излучения в спектральных линиях при некогерентном и анизотропном рассеянии в полубесконечном слое, Доклады АН СССР, 1989, 307, 1340.
  • Aliyev J. S., The Problem of Solar Activity: Comparison of the data and theoretical model, International Conference N. Tusi – 800, Pirgulu, 1998.[1]
  • Aliyev, J. S., Solar Activity and Social Cata-clysms Regional Conference on Astronomy and Astrophysics, Tabriz University, 2000, 2.
  • Aliyev J. S., Perturbation of Nonlinear Sys-tem and Stability Problem, Modern Problems of Physics IV, BSU, 2010, 98.
  • Aliyev J.S., On the 3D Solutions of Nonlinear System, Origin of Stellar Clusters and Mul-tiple Systems, Modern Problems of Physics IV, BSU, 2010, 100.
  • Aliyev J.S., Program – package DAIMAN and Automation of the Data Processing, Modern Problems of Physics VI, BSU, 2012, 297.
  • Aliyev J.S., Solar Activity, Modern Problems of Physics VI, BSU, 2012, 300.
  • Алиев Дж. С., Программа - пакета SpAn для анализа спектров, Актуальные проблемы физики VII, БГУ, 2012, 17.
  • Aliyev J.S., RW Aur: Is There long-Period Variability With Time Scale Measured in Months , Modern Problems of Physics VII, BSU, 2013, 340.
  • Aliyev J.S., Solar Activity II, Modern Problems of Physics VII, BSU, 2013, 343.[2]

Pedaqoji fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

BDU Astrofizika kafedrasında “Nəzəri astrofizika” və “Relyatvistik obyektlər” mövzuları üzrə mühazirələr oxunmuş, iki elektron dərslik hazırlanmışdır.[2]

  1. 1 2 www.shao.az
  2. 1 2 3 "Arxivlənmiş surət". 2018-07-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-06.