Biləcəri

Biləcəri
40°25′53″ şm. e. 49°48′29″ ş. u.
Ölkə	Azərbaycan
Rayon	Binəqədi rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Saat qurşağı	UTC+04:00
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Biləcəri — Azərbaycan Respublikasının Binəqədi rayonunun inzibati ərazi vahidində iri şəhər tipli qəsəbə.

Tarixi

Biləcəri qəsəbəsi Bakının ən qədim kəndlərindəndir. 1936-cı ildə qəsəbə statusu almışdır. Tarixi mənbələrin məlumatına əsaslanan tədqiqatçılara görə, yaşayış məntəqəsinin etnotoponim olub, türkdilli xəzərlərin Bələncər tayfasının adını əks etdirir. Bələncərlərin Azərbaycana miqrasiyası Sasani şahı I Xosrov Ənuşirəvanın (531-579) Azərbaycana köçürdüyü xəzərlərlə və VIII əsrin əvvəllərində ərəb əmiri Cərrah ibn Abdullahın Xəzər ölkəsinə hücum edərək onun üç paytaxt şəhərindən Arana xeyli əhali köçürməsi ilə əlaqələndirilir. Yaşayış məntəqəsinin coğrafi mövqeyinə əsaslanan digər tədqiqatçılar isə bu toponimi qədim türk dillərindəki belen (aşırım, alçaq dağ) və cər/cəri (sıldırım, yarğan) komponentlərinin birləşməsi kimi "Aşırımlı yarğan" mənasında izah edirlər.

Başqa bir etimologiyaya görə "Biləcəri" sözü "hərbi şəhər" deməkdir.

Akademik Tofiq Hacıyevin fikrincə Bilə (bala "kiçik") + cər (yer) birləşməsindən yaranmışdır. C->y əvəzlənməsi çox qədim türk dilində olmuş fonetik hadisədir. M.Kaşğarlı da qeyd edir ki, yabqu-cabqu şəklində də deyilir.

Əhalisi

Əhalisi əsasən azərbaycanlılardan ibarətdir.

İqtisadiyyatı

Qafqazın ən böyük dəmir yolu qovşağı buradadır. Sovet dövründə Biləcəri, respublikanın sənaye mərkəzlərindən birinə çevrilmişdir.

Mənbə

• Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II cilddə. Bakı: 2007, I cild, səh.96.

Həmçinin bax

• Binəqədi